Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cennet'i de arzu eder.

[Ahmet.1]

İnsan, kâinatın ekser enva'ına muhtaç ve alâkadardır. İhtiyacatı âlemin her tarafına dağılmış, arzuları ebede kadar uzanmış... Bir çiçeği istediği gibi, koca bir baharı da ister. Bir bahçeyi arzu ettiği gibi, ebedî Cennet'i de arzu eder. Bir dostunu görmeğe müştak olduğu gibi, Cemil-i Zülcelal'i de görmeye müştaktır. Başka bir menzilde duran bir sevdiğini ziyaret etmek için o menzilin kapısını açmaya muhtaç olduğu gibi; berzaha göçmüş yüzde doksandokuz ahbabını ziyaret etmek ve firak-ı ebedîden kurtulmak için koca dünyanın kapısını kapayacak ve bir mahşer-i acaib olan âhiret kapısını açacak, dünyayı kaldırıp âhireti yerine kuracak ve koyacak bir Kadîr-i Mutlak'ın dergâhına ilticaya muhtaçtır. İşte şu vaziyette bir insana hakikî Mabud olacak; yalnız, herşeyin dizgini elinde, herşeyin hazinesi yanında, herşeyin yanında nâzır, her mekânda hazır, mekândan münezzeh, acizden müberra, kusurdan mukaddes, nakıstan muallâ bir Kadîr-i Zülcelal, bir Rahîm-i Zülcemal, bir Hakîm-i Zülkemal olabilir. Çünki nihayetsiz hacat-ı insaniyeyi îfa edecek, ancak nihayetsiz bir kudret ve muhit bir ilim sahibi olabilir. Öyle ise, mabudiyete lâyık yalnız odur.

Sözler ​

Ekser: Çoğunluk, çoğu.
Enva': Nevler, türler, çeşitler.
Alâkadar: Alakalı.
İhtiyacat: İhtiyaçlar.
Arzu: İstek.
Ebed: Sonu olmamak, sonsuzluk, ebedilik.
Müştak: Çok istekli, çok arzulu.
Cemil-i Zülcelal: Sonsuz büyüklük ve güzellik sahibi olan Allah(cc).
Menzil: Yer.
Berzah: Ölülerin ruhlarının kıyamete kadar kaldıkları âlem.
Firak-ı ebedî: Ebedi ayrılık, sonsuz ayrılık.
Mahşer-i acaib: Varlıkların harika şekilde yeniden driltilip toplanacakları hayret verici yer.
Kadîr-i Mutlak: Sınırsız ve sonsuz kudret(güç) sahibi Allah(cc).
Dergâhına: Huzuruna.
İltica: Sığınma.
Mabud: İbadet edilen, kulluk yapılan (Allah(cc)).
Nâzır: Nezaret eden, bakan, gözeten, gören.
Münezzeh: Temiz, pak, arınmış.
Aciz: Güçsüzlük.
Müberra: Fenalıktan uzak kalmış. Temiz. Noksansız.
Nakıs: Noksan, eksik.
Muallâ: Yüksek, yüce.
Kadîr-i Zülcelal: Sonsuz büyüklük ve yücelik sahibi ve her şeye kudreti(gücü) yeten Allah(cc).
Rahîm-i Zülcemal: Sonsuz güzellikler sahibi çok acıyıcı ve şefkatli olan Allah(cc).
Hakîm-i Zülkemal: Kusursuz üstün sıfatların sahibi olan ve herşeyi gayelerle ve faydalarla düzenleyen Allah(cc).
Nihayetsiz: Sonsuz.
Hacat-ı insaniye: İnsanın ihtiyaçları.
Îfa: Yapma, yerine getirme.
Kudret: Güç.
Muhit: Kuşatan, çevreleyen.
Mabudiyet: İbadet edilmeklik, kulluk edilen olma.