Zaten psikoloji hiç bir testin kesin olarak insanın duygularını, düşüncelerini, davranışlarını vs. ölçtüğünü iddia etmez. Danışanın o an ki ruh hali hakkında fikir veren testlerin yanında daha uzun süreli duygu durumu ile ilgili soruları içeren testler de vardır. İşin aslı objektif de olsa projektif de olsa psikolojik testlerin hiçbiri için kesin sonuç diye bir şey söz konusu olamaz. Çünkü yorumlayan da yorumlanan da insandır... Evet insan zihni çok derin ve karmaşıktır. Tam da bu yüzden insan psikolojisinin salt nöroloji ilmiyle incelenmesinin doğru olmayacağını düşünüyorum. Evet dopamin ve seratonin düzeylerini yükselterek insana daha mutlu hissettirebilirsiniz. Ama ilaç bırakıldığı anda mutluluktan eser kalmaz. Çünkü düşünce tarzında, olayları algılayışında bir değişiklik olmamıştır.
Psikoloji de onlarca ekol vardır. Her bir ekol biribirinden farklı görüşleri savunur. En popüleri olduğu için freudyen ekol e ait bir makale okumuş olma ihtimaliniz yüksek. Okuduğunuz bir kaç makaleyi genel olarak psikolojiye genellememenizi tavsiye ederim.
İrade ile ilgili de bir şeyler söylemek istiyorum. İnsanların dayanma güçleri birbirinden farklıdır. Örneğin bir cam düşünün. Kimisi bir vuruşta kırılır, kimisine 10 kere vursan çatlamaz bile. Bu durumun insanın imtihanının bir parçası olduğunu düşünüyorum. Hatta adalet kavramı ile de ilişkili olduğunu düşünüyorum. Kimi insanın hayatı çok refah için de geçiyor hiçbir sorunu yok gibi görünüyor. Ama iç dünyasına bir bakıyorsunuz, savunma mekanizmaları çok zayıflamış. Ufak problemlerden çok yara alıyor. "Allah kimseye kaldırabileceğinden fazla yük vermez." i de böyle algılıyorum ben. İnsanların zorluklara dayanma kapasiteleri farklıdır.
Kadere iman, itikat veya ilahi ilham dan ayrı algılamanız gerekmiyor psikolojiyi. Bir çok ekol bunlarla çatışmaz. İnancın etkisi göz ardı edilmez. Mesela ben bu konuda söylediklerinize katılıyorum ama hala psikoloğum 
Bir de insan olarak hepimiz aciziz ve yardıma muhtacız. İnsan bazen gerçekten çaresiz hisseder ve yardıma ihtiyaç duyar. İnşallah hiç işiniz düşmez ama böyle bir ihtiyaç hasıl olduğunda inanan psikologlara çok ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. İnsanların gözündeki bu "İnançla çatışan psikoloji" imajı sanırım senelerdir bu alanda inanan insanların olmamasından kaynaklandı.
Umarım cevap verebilmişimdir sorularınıza.
Selametle.
