Günümüzde pek çok düşünür, gelecek yılların Kur’an’a açık yıllar olabileceği hususunda hemen hemen ittifak halindedir.
Aslında, az dikkat edildiğinde, içinde bulunduğumuz çağın, düşünce ve tasavvurlarımızın üstünde bir süratle Kur’an’a doğru kaydığı da hemen sezilebilir. Artık bugün, en âmiyâne bakışlar dahi, Kur’an’ın ne denli kâinatla içli-dışlı olduğunu sezebiliyor ve O’nun varlık adına beyanlarındaki isabeti görüyor, mesajlarındaki güç ve nuraniyet karşısında hayret ve hayranlıktan kendilerini alamıyorlar. Bugün, bu yüce kitabın; varlığın bağrındaki sırları, tabiatın ruhundaki incelikleri zevkle mütalâa edilecek bir kitap şeklinde, ilim ve irfan erbabının gözleri önüne serdiğini, yine ilim ve hikmetle uğraşanlar söylüyorlar.
Varlığı didik didik edip, onun, gaye, muhteva ve esaslarını herhangi bir tereddüte meydan vermeyecek şekilde açıklayıp ortaya koyan, bize hem bu dünya hem de öte dünya saadeti sunan vahyî menşeini koruyan biricik Allah mesajı Kur’an’dır.
Kur’an-ı Kerim’le alakalı her Müslümanın bilmesi gerekli olan bazı bilgiler vardır. Şimdi bu bilgileri beraberce öğrenelim.
Kur’an’ın sözlük anlamı
Kur’an-ı Kerim, Allahu Teâlâ’nın Cebrâil aleyhisselâm vâsıtasıyla Efendimize yirmi üç senede Arapça olarak indirdiği, bize kadar ilk nâzil olduğu şekilde tevâtürle, yani yalan söylemeleri mümkün olmayan üstün vasıflı insanların bildirmeleri ile gelen ve mushaflarda yazılı olup, okunması ile ibâdet edilen, hiçbir kimsenin bir benzerini getiremediği ve getiremeyeceği son ilâhî kitaptır.
Ayet ne demektir?
Kur’an-ı Kerim’deki sûreleri meydana getiren cümle veya cümleciklerden her birine ayet denir.
Sûre nedir?
Kur’an’ın ayrıldığı 114 bölümden her birine sûre denir. Bakara Sûresinden Tevbe sûresine kadar olan yedi sûreye es-Seb’ut-tıvâl (uzun sûreler), Fâtiha’ya ve âyetleri yüzden az olan sûrelere mesânî (orta), kısa sûrelere de mufassal (yâni fasıllara ayrılmış sûreler) denilmiştir. Ayrıca Mekke döneminde inen sûrelere Mekkî, Medine döneminde inen sûrelere ise Medenî sûre denilir.
Cüz ne demektir?
Kur’an’ın yirmi sayfalık bölümlerinden her birine cüz denir. Kur’an’da toplam otuz cüz vardır.
Vahiy katipliği nedir?
Allah Rasulü’ne gelen vahiyleri yazıya geçiren, Efendimiz’in devamlı yanında bulunan kişilere vahiy katibi denir. Sayıları 42’ye kadar yükselen bu vahiy katiplerinden bazıları şunlardır: Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Zeyd b. Sabit, Hz. Abdurrahman b. Haris.
Kur’an’ın inişi kaç senede tamamlandı?
Miladi 610 senesinde inmeye başlayan Kur’an, yaklaşık 23 yıl sonra Miladi 632 senesinde inen Maide sûresinin üçüncü ayeti olan, “Bugün sizin dininizi kemale erdirdim ve üzerinizdeki nimetimi tamamladım.” ayet-i kerimesi ile tamamlandı.
Hâfız nedir?
Kur’an-ı Kerim’in tamamını ezberleyen kimselere hafız denir. Bu tür kimseler için “Hâfız-ı Kur’ân” veya “Hâfız-ı Kelâm” ifadeleri de kullanılır.
Hatim nedir?
Kelime manası itibariyle hatim, mühürlemek, sona erdirmek ve bitirmek anlamlarına gelmektedir. Terim manası ise Kur’an-ı Kerim’i başından sonuna kadar okuyup bitirmek demektir. Bir kimsenin Kur’an-ı Kerim’i hatmetmesi demek, Kur’an’daki 114 surenin tamamını okuyup bitirmesi demektir. Hatim, Kur’an’ı yüzünden okumak suretiyle yapılabileceği gibi ezberden okumakla da yapılabilir.
Kur’an kimin zamanında kitap haline getirildi?
Vahiy, Efendimiz’in son günlerine kadar devam ettiği için parça parça yazıya geçirilmiş olan Kur’an, Allah Rasulü’nün sağlığında kitap haline getirilemedi. Efendimiz’den sonra halife olan Hz. Ebu Bekir bu iş için vahiy katiplerinden aynı zamanda hafız olan Zeyd b. Sabit’i görevlendirdi. Allah Rasulü’nün vefatından yaklaşık bir sene sonra miladi 633 yılında Kur’an kitap haline getirildi.
Mukabele nedir?
Her sene Ramazan ayında Efendimiz, Cebrail (a.s) huzurunda o zamana kadar vahiy edilmiş olan Kur’an metninin tamamını okuyordu. Allah Rasulü vefat ettiği senenin Ramazanında ise Cebrail’in kendisine Kur’an’ı iki defa okuttuğunu, yani iki kere mukabele ettiklerini bildirdi. O zamandan beri Müslümanlar, Ramazan ayında Kur’an’ı mukabele halinde okumayı âdet haline getirmişlerdir.
Ali DEMİREL Ailem dergisi..
Aslında, az dikkat edildiğinde, içinde bulunduğumuz çağın, düşünce ve tasavvurlarımızın üstünde bir süratle Kur’an’a doğru kaydığı da hemen sezilebilir. Artık bugün, en âmiyâne bakışlar dahi, Kur’an’ın ne denli kâinatla içli-dışlı olduğunu sezebiliyor ve O’nun varlık adına beyanlarındaki isabeti görüyor, mesajlarındaki güç ve nuraniyet karşısında hayret ve hayranlıktan kendilerini alamıyorlar. Bugün, bu yüce kitabın; varlığın bağrındaki sırları, tabiatın ruhundaki incelikleri zevkle mütalâa edilecek bir kitap şeklinde, ilim ve irfan erbabının gözleri önüne serdiğini, yine ilim ve hikmetle uğraşanlar söylüyorlar.
Varlığı didik didik edip, onun, gaye, muhteva ve esaslarını herhangi bir tereddüte meydan vermeyecek şekilde açıklayıp ortaya koyan, bize hem bu dünya hem de öte dünya saadeti sunan vahyî menşeini koruyan biricik Allah mesajı Kur’an’dır.
Kur’an-ı Kerim’le alakalı her Müslümanın bilmesi gerekli olan bazı bilgiler vardır. Şimdi bu bilgileri beraberce öğrenelim.
Kur’an’ın sözlük anlamı
Kur’an-ı Kerim, Allahu Teâlâ’nın Cebrâil aleyhisselâm vâsıtasıyla Efendimize yirmi üç senede Arapça olarak indirdiği, bize kadar ilk nâzil olduğu şekilde tevâtürle, yani yalan söylemeleri mümkün olmayan üstün vasıflı insanların bildirmeleri ile gelen ve mushaflarda yazılı olup, okunması ile ibâdet edilen, hiçbir kimsenin bir benzerini getiremediği ve getiremeyeceği son ilâhî kitaptır.
Ayet ne demektir?
Kur’an-ı Kerim’deki sûreleri meydana getiren cümle veya cümleciklerden her birine ayet denir.
Sûre nedir?
Kur’an’ın ayrıldığı 114 bölümden her birine sûre denir. Bakara Sûresinden Tevbe sûresine kadar olan yedi sûreye es-Seb’ut-tıvâl (uzun sûreler), Fâtiha’ya ve âyetleri yüzden az olan sûrelere mesânî (orta), kısa sûrelere de mufassal (yâni fasıllara ayrılmış sûreler) denilmiştir. Ayrıca Mekke döneminde inen sûrelere Mekkî, Medine döneminde inen sûrelere ise Medenî sûre denilir.
Cüz ne demektir?
Kur’an’ın yirmi sayfalık bölümlerinden her birine cüz denir. Kur’an’da toplam otuz cüz vardır.
Vahiy katipliği nedir?
Allah Rasulü’ne gelen vahiyleri yazıya geçiren, Efendimiz’in devamlı yanında bulunan kişilere vahiy katibi denir. Sayıları 42’ye kadar yükselen bu vahiy katiplerinden bazıları şunlardır: Hz. Ebu Bekir, Hz. Ömer, Hz. Osman, Hz. Ali, Hz. Zeyd b. Sabit, Hz. Abdurrahman b. Haris.
Kur’an’ın inişi kaç senede tamamlandı?
Miladi 610 senesinde inmeye başlayan Kur’an, yaklaşık 23 yıl sonra Miladi 632 senesinde inen Maide sûresinin üçüncü ayeti olan, “Bugün sizin dininizi kemale erdirdim ve üzerinizdeki nimetimi tamamladım.” ayet-i kerimesi ile tamamlandı.
Hâfız nedir?
Kur’an-ı Kerim’in tamamını ezberleyen kimselere hafız denir. Bu tür kimseler için “Hâfız-ı Kur’ân” veya “Hâfız-ı Kelâm” ifadeleri de kullanılır.
Hatim nedir?
Kelime manası itibariyle hatim, mühürlemek, sona erdirmek ve bitirmek anlamlarına gelmektedir. Terim manası ise Kur’an-ı Kerim’i başından sonuna kadar okuyup bitirmek demektir. Bir kimsenin Kur’an-ı Kerim’i hatmetmesi demek, Kur’an’daki 114 surenin tamamını okuyup bitirmesi demektir. Hatim, Kur’an’ı yüzünden okumak suretiyle yapılabileceği gibi ezberden okumakla da yapılabilir.
Kur’an kimin zamanında kitap haline getirildi?
Vahiy, Efendimiz’in son günlerine kadar devam ettiği için parça parça yazıya geçirilmiş olan Kur’an, Allah Rasulü’nün sağlığında kitap haline getirilemedi. Efendimiz’den sonra halife olan Hz. Ebu Bekir bu iş için vahiy katiplerinden aynı zamanda hafız olan Zeyd b. Sabit’i görevlendirdi. Allah Rasulü’nün vefatından yaklaşık bir sene sonra miladi 633 yılında Kur’an kitap haline getirildi.
Mukabele nedir?
Her sene Ramazan ayında Efendimiz, Cebrail (a.s) huzurunda o zamana kadar vahiy edilmiş olan Kur’an metninin tamamını okuyordu. Allah Rasulü vefat ettiği senenin Ramazanında ise Cebrail’in kendisine Kur’an’ı iki defa okuttuğunu, yani iki kere mukabele ettiklerini bildirdi. O zamandan beri Müslümanlar, Ramazan ayında Kur’an’ı mukabele halinde okumayı âdet haline getirmişlerdir.
Ali DEMİREL Ailem dergisi..