Orijinal metin: Sonra yirmidörtten bir malını, yüzde doksandokuz ihtimal ile kazancı musaddak bir hazine-i ebediyyeye vermemek; ne kadar hilaf-ı akıl ve hikmet hareket ettiğini, ne kadar akıldan uzak düştüğünü, kendini âkıl zanneden adam anlamaz mı?
Sadeleştirilmiş metin: Malının yirmi dörtte birini, kazanma ihtimalinin yüzde doksan dokuz olduğu tasdik edilmiş ebedi bir hazineye vermemek de, aynı şekilde, akıl ve hikmete zıt hareket etmektir. Kendini akıllı zanneden insan bunu anlamaz mı?
Bir önceki ifadede yapılan hata burada da tekrarlanmıştır ve mana bozulmuştur. Bu yapılan hatayı şöyle bir analiz edersek, bir önceki ifadeyi tekrarlarsak;
1- 1000 adamın iştirak ettiği ve 1/1000 kazanma ihtimali olan bir piyangoya malının ½’sini vermek,
2- Malının 1/24’ünü %99 kazanma ihtimali olan bir bilete vermek,
Birinci şıktaki ihtimal düşük olduğu halde akıl bunu kabul ederse, ikinci ihtimali hayli hayli kabul etmelidir. Eğer bir insanın 1.şıktaki kazanma ihtimalini kabul edip, 2. şıktaki ihtimali kabul etmediğini varsayarsak akılsızca hareket ettiğini düşünürüz. İşte orijinal metinde anlatılmak istenilen şey budur. Fakat sadeleştirilmiş metinde bu husus karıştırılmıştır. 1. şıktaki şeyi aklın kabul etmediği söylenerek mana bozulmuştur. Sadeleştirme adı altında yapılan mana tahribatına güzel bir misal daha…
