Tarikatların Amacı ve Önemi:
Yukarıdaki açıklamalardan da anlaşılacağı gibi tarikatların amacı, bedende ilahi ve kudsi bir emanet olarak taşınan ve bir “Rabbani latife” olan “Ruh-i menfuh”u, tasavvufi prensipler çerçevesinde güçlendirerek, kara topraktan fışkıran bir fidan gibi sufli alemin korkunç karanlıklarından kurtararak, kendi öz ve asıl vatanı olan “emir alemi” ile irtibatını sağlamak ve Hakk’a kulluk etmesini temin etmektir. Kısacası, kötülüklerin kaynağı olan “nefs”i, güzelliklerin kaynağı olan “ruh”a teslim ederek, “elest bezminde” verdiği söze mahkum etmektir.
Böylece ruh, ulvi alemlere yükselme kabiliyetini kazanmış olur. Çünkü sufilere göre insan, Allah’tan gelmiştir. Kendisinde ilahi kaynaklı olan kudsi bir varlık barındırmaktadır. İnsan kendi kalıp ve iğreti varlığından geçerek ruhî, kalb varlığına yönelmekle, ilahi varlığını idrak edebilir, ruhi, ulvi yanını yeniden yakalayabilir. Buna “Allah ile olma” diyebiliriz.
Kuşkusuz insanın bu hale erebilmesi için kendinden geçmesi, beşeri tavrını unutması, kendi varlığının farkında olmaması gerekir. Bu kendinden geçme haline “fena fillah”, Allah ile olma şerefine ermeye de “beka billah” denilir.
İşte tasavvufun sistemleşmiş hali olan tarikatların amacı, belli usul, erkan ve adap içinde müritlere, yukarıda belirtilen hasletleri kazandırmaktır.4
Bu amaca erdirmede kullandıkları usuller açısından tarikatlar kendi aralarında çeşitlenmişlerdir.
