Cevap: 3.Lem'a Dersleri_1 - "İnsan çendan fânidir; fakat bekà için halk edi
3. “insaniyet” nedir ve “insaniyetin sukut etmesi” nasıl olur? insaniyeti sükut edenler kimlerdir ?
İnsaniyet denince benim aklıma iki kelime geliyor İNSANCA DAVRANMAK..
Peki insan gibi davranmak ne demek?
…zannediyor musunuz ki, vazife-i hayatınız yalnız terbiye-i medeniye ile güzelce muhâfaza-i nefs etmek, ayıp olmasın, batın ve fercin hizmetine mi münhasırdır?
Yahut, zannediyor musunuz ki, hayatınızın makinesinde derc edilen şu nâzik letâif ve mâneviyât ve şu hassas âzâ ve âlât ve şu muntazam cevârih ve cihazât ve şu mütecessis havâs ve hissiyâtın gâye-i yegânesi, şu hayat-ı fâniyede, nefs-i rezîlenin, hevesât-ı süfliyenin tatmini için istimâline mi münhasırdır?
Hâşâ ve kellâ! Belki, vücudunuzda şunların yaratılması ve fıtratınızda bunların gâye-i idhâli, iki esastır:
Biri: Cenâb-ı Mün'im-i Hakikînin bütün nimetlerinin her bir çeşitlerini size ihsâs ettirip şükrettirmekten ibârettir. Siz de hissedip şükür ve ibâdetini etmelisiniz.
İkincisi: Âleme tecellî eden esmâ-i kudsiye-i İlâhiyenin bütün tecelliyâtının aksâmını, birer birer, size o cihazât vâsıtasıyla bildirip, tattırmaktır. Siz dahi, tatmakla tanıyarak, İmân getirmelisiniz.
İşte, bu iki esas üzerine, kemâlât-ı insaniye neşv ü nemâ bulur; bununla, insan, insan olur.
İnsaniyetin cihazâtı, hayvan gibi hayat-ı dünyeviyeyi kazanmak için verilmemiş… (11.Söz’den)
Burada Üstad Hz. asıl vazifemizi, mükemmel insanlığın elde edilebilmesi için nelerin gerektiğini, insan gibi insanın nasıl olunabileceğini açık bir şekilde izah etmiştir..
Aynı bölümün devamında ise insaniyetin nasıl sukut edebileceğini, bunun olmaması için neye dikkat etmemiz gerektiğini açıklıyor:
“..Aklınızı başınıza toplayınız. Sermâye-i ömür ve istidad-ı hayatınızı hayvan gibi, belki hayvandan çok aşağı bir derecede şu hayat-ı fâniye ve lezzet-i maddiyeye sarf etmeyiniz. Yoksa, sermâyece en âlâ hayvandan elli derece yüksek olduğunuz halde, en ednâsından elli derece aşağı düşersiniz.”
Demek ki insaniyeti sukut edenler: sahip oldukları ömür sermayesini, sayısız cihazat ve istidaları, nefs ve heva uğruna bu dünyaya harcayan gafil insanlardır.