Cevap: Açıklamalı Risale Dersleri 16 - Muzır ve Müstakim Felsefe
Üstad Hazretleri muzır felsefeyi Risale-i Nurlarda aynı zamanda dinsiz ve ruhsuz felsefe gibi nitelendirmelerde yapıyor. Bu kısım felsefe mevcudata kendi adına bakıyor. Her bir varlıktan, sanki kendi oluşmuş veyahut tesadüflerle, sebeplerle vücuda gelmiş gibi bahsediyor. Mesela güneşten bahsederken güneşin kitlesi, kendi etrafında ve diğer gezegenler etrafındaki dönüş hızı, dünyaya ve diğer gezegenlere uzaklığı, kaç derece sıcaklık olduğu, nelerden oluştuğu, yapısı, hangi sebeplerle oluştuğunu nazara veriyor. Bu şekilde güneşin yaratılışındaki hikmetleri göstermediğinden insanı ruhen boğuyor ve güneş gibi Allahın varlığının delilleri olan mülyarlarca güneşleri tesadüf veya sebeplerle ya da kendi kendine oluşmuş birşeymiş gibi gösterip, şakirtlerini Allah'ı tefekkür etmekten uzaklaştırıyor, gaflete ve sefalete düşürüyor.
Müstakim felsefe ise, mevcud olan her birşeyi Allah'a bir delil olarak gösteriyor. Ondaki hikmetleri, Allah azze ve cellenin mevcudat üzerinde tecelli eden isim ve sıfatlarının güzelliklerini, haşmetini, rahmetini, cemali ve celali isim ve sıfatlarının cilvelerini nazara veriyor. Bu da insanı hem ruhen dinlendiriyor hem de tefekkür ibadetine vesile oluyor. Bu yüzden de Üstad kendisine gelip "Bize Hâlımızı tanıttır; muallimlerimiz Allah'tan bahsetmiyorlar" diyen talebelere "Sizin okuduğunuz fenlerden her fen, kendi lisan-ı mahsusuyla mütemadiyen Allah’tan bahsedip Hâlıkı tanıttırıyorlar. Muallimleri değil, onları dinleyiniz." diyor.
