Konuya cevap cer

Birinci Kısım - Sayfa 75

Git gide küfr-ü mutlaka düşer, insaniyeti mahvolur; hem maddî, hem mânevî Cehenneme gider. İşte biz bu makamda, gayet muhtasar işaretlerle ve Meyve Risalesinde haşrin ispatında, sair erkân-ı imaniye haşri de ispat ettiklerini kısacıkhülâsalarla beyanı gibi, bu makamda dahi mücmel fezleke ve muhtasar hülâsalarla,Cenâb-ı Hakkın inâyetiyle bu nükte-i âzam Altı Noktada beyan edilecek.

BİRİNCİ NOKTA

İman-ı billâh, kendi hüccetleriyle hem sair rükünlerini, hem iman-ı bil’âhireti ispat eder ki, Meyve Risalesinin Yedinci Meselesinde güzelce göstermiş. Evet, bu hadsizkâinatı bir saray, bir şehir, bir memleket gibi bütün levazımıyla idare eden ve mizanve intizam dairesinde çeviren ve hikmetlerle değiştiren ve zerrâtı ve seyyârâtı ve sinekleri ve yıldızları birer muntazam ordu gibi beraber techiz ve idare eden ve emir ve iradesi dairesinde mütemadiyen bir ulvî manevra içinde talim ve tavzifatla faaliyete ve seyir ü cevelâna ve ubudiyetkârâne bir resm-i küşada ve seyahate getiren ezelî vebâki bir saltanat-ı rububiyet ve ebedî ve daimî bir hâkimiyet-i ulûhiyet, hiç mümkün müdür ve hiç akıl kabul eder mi ve hiçbir ihtimal var mı ki, o ebedî ve sermedî ve bâkive daimî saltanatın bâki bir makarrı ve daimî bir medarı ve sermedî bir mazharı olandâr-ı âhiret olmasın? Bin defa hâşâ!

Demek Cenâb-ı Hakkın saltanat ve rububiyeti ve—Yedinci Meselede beyan edildiği gibi—ekser isimleri ve vücub-u vücudunun hüccetleri, âhirete şehadet ederler ve isterler. Ve bu kutb-u imanî ne kadar kuvvetli bir nokta-i istinadı var; gör, bil, görür gibi inan.

Cenâb-ı Hak: Hakkın tâ kendisi olan, sonsuz şeref ve yücelik sahibi Allah	beyan: açıklama
bâki: kalıcı, devamlı, sürekli	daimî: devamlı, sürekli, zaman üstü
dâr-ı âhiret: âhiret yurdu	ebedî: sonu olmayan, sonsuz
ekser: pek çok	erkân-ı imaniye: iman rükünleri, temel esasları
ezelî: başlangıcı olmayan, sonsuz	fezleke: hülasa, öz
gayet: son derece	hadsiz: sınırsız
haşr: yeniden diriliş; insanların öldükten sonra tekrar diriltilip Allah‘ın huzurunda toplanması	hikmet: fayda, gaye; herşeyin belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde yaratılması
hâkimiyet-i ulûhiyet: Allah’ın sınırsız egemenliği	hâşâ: asla, kesinlikle öyle değil
hüccet: kesin delil	hülâsa: öz, özet
iman-ı billâh: Allah’a iman	iman-ı bil’âhiret: âhirete iman
inayet: yardım	insaniyet: insanlık
intizam: düzen, tertip	kutb-u imanî: imanın kutbu, esası
kâinat: evren, yaratılan herşey	küfr-ü mutlak: kesin ve tam bir inkâr, hiçbir dinî değere inanmamak
levazım: ihtiyaçlar	makarr: karargâh, merkez, payitaht
mazhar: ayna, görünme yeri	medar: dayanak noktası, eksen
mizan: ölçü	muhtasar: kısa, özet
muntazam: düzenli, intizamlı	mücmel: kısa, özet
mütemadiyen: sürekli olarak	nokta-i istinad: dayanak noktası
nükte-i âzam: büyük nükte; ince ve derin anlamlı söz	resm-i küşat: açılış merasimi
rükün: esas, şart	sair: diğer, başka
saltanat-ı rububiyet: Allah’ın herbir varlığa yaratılış gayelerine ulaşmaları için muhtaç olduğu şeyleri vermesi, onları terbiye edip idaresi ve egemenliği altında bulundurması	sermedî: daimi, sürekli
seyr ü cevelân: dolaşma, gezinme	seyyarat: gezegenler
talim: eğitmek, öğretmek	tavzifat: vazifelendirmeler
techiz etmek: donatmak, cihazlandırmak	ubûdiyetkârâne: kulluk ederek
ulvî: yüce, yüksek	vücub-u vücud: Allah’ın varlığının zorunlu oluşu, var olmak için bir sebebe muhtaç olmaması
zerrât: atomlar, en küçük madde parçaları	şehadet etmek: şahitlik, tanıklık etmek