Konuya cevap cer

Birinci Kısım - Sayfa 85

Tekrarı iktiza eden dua ve dâvet ve zikir ve tevhid kitabı dahi olduğunu bildirmek sırrıyla, güzel, tatlı tekraratıyla birtek cümlede ve birtek kıssada ayrı ayrı çok mânâları, ayrı ayrı muhatap tabakalarına tefhim etmekte ve cüz’î ve âdi bir hâdisede en cüz’î ve ehemmiyetsiz şeyler dahi nazar-ı merhametinde ve daire-i tedbir ve iradesinde bulunmasını bildirmek sırrıyla tesis-i İslâmiyette ve tedvin-i şeriattaSahabelerin cüz’î hâdiselerini dahi nazar-ı ehemmiyete almasında, hem küllîdüsturların bulunması, hem umumî olan İslâmiyetin ve şeriatın tesisinde o cüz’îhâdiseler, çekirdekler hükmünde çok ehemmiyetli meyveleri verdikleri cihetinde de bir nevi i’câz gösterir.

Evet, ihtiyacın tekerrürüyle tekrarın lüzumu haysiyetiyle, yirmi sene zarfında pek çok mükerrer suallere cevap olarak ayrı ayrı çok tabakalara ders veren ve kocakâinatı parça parça edip kıyamette şeklini değiştirerek, dünyayı kaldırıp onun yerineazametli âhireti kuracak ve zerrattan yıldızlara kadar bütün cüz’iyat ve külliyatı tek bir Zâtın elinde ve tasarrufunda bulunduğunu ispat edecek ve kâinatı ve arz ve semâvâtı ve anâsırı kızdıran ve hiddete getiren nev-i beşerin zulümlerine, kâinatın netice-i hilkati hesabına gazab-ı İlâhîyi ve hiddet-i Rabbâniyeyi gösterecek hadsiz, harika venihayetsiz, dehşetli ve geniş bir inkılâbın tesisinde, binler netice kuvvetinde bazı cümleleri ve hadsiz delillerin neticesi olan bir kısım âyetleri tekrar etmek, değil bir kusur, belki gayet kuvvetli bir i’caz ve gayet yüksek bir belâğat ve mukteza-yı hâlegayet mutabık bir cezâlettir, bir fesâhattir.

Meselâ, birtek âyet iken yüz on dört defa tekrar edilen Bismillâhirrahmânirrahîmcümlesi, Risale-i Nur’un On Dördüncü Lem’asında beyan edildiği gibi, Arşı ferş ile bağlayan ve kâinatı ışıklandıran ve her dakika herkes ona muhtaç

Arş: göğün en yüksek katı; Cenâb-ı Hakkın sınırsız egemenliğinin ve büyüklüğünün tecellî ettiği yer	Bismillâhirrahmânirrahîm: Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla
Sahabe: Hz. Peygamberi (a.s.m.) dünya gözüyle görüp onun yolundan giden Müslümanlar	anâsır: unsurlar, elementler
arz: dünya	azametli: büyük
belâğat: sözün düzgün, kusursuz, yerinde, hâlin ve makamın icabına göre söylenmesi	beyan etmek: açıklamak
cezâlet: akıcı ve güçlü ifade, güzel anlatım	cihet: şekil, yön
cüz’iyat: ferdî, küçük şeyler	cüz’î: ferdî, az, küçük
daire-i tedbir: tedbir, idare ve yönetim dairesi	dehşetli: korkunç, ürkütücü
düstur: kâide, kural	ehemmiyetli: önemli
ferş: yer	fesâhat: dilin doğru, düzgün, açık ve akıcı şekilde kullanılması
gayet: son derece	gazab-ı İlâhî: Allah’ın gazabı, kahrı
hadsiz: sınırsız	haysiyetiyle: özelliğiyle
hiddet-i Rabbâniye: Rab olan Allah’ın hiddeti, gazabı	iktiza etmek: gerektirmek
inkılâb: değişim, dönüşüm	i’câz: mu’cize oluş
kâinat: evren, yaratılan herşey	külliyât: türler, cinsler, kapsamlı varlıklar
küllî: büyük, kapsamlı	kıssa: ibretli hikâye
kıyamet: dünyanın sonu, varlığın bozulup dağılması, kâinatın ölümünden sonra, bütün ölülerin dirilip ayağa kalkmaları, mahşerde toplanmaları	muhatap: hitap edilen
mukteza-yı hâl: hâlin gereği	mutabık: uygun
mükerrer: tekrar tekrar, defalarca	nazar-ı ehemmiyete almak: dikkate almak, önemsemek
nazar-ı merhamet: merhametli bakış	netice-i hilkat: yaratılış neticesi
nev-i beşer: insanlar	nevi: tür
nihayetsiz: sınırsız, sonsuz	semâvât: gökler
tasarruf: dilediği gibi kullanma ve yönetme	tedvin-i şeriat: İslâmî hükümlerin bir araya getirilmesi, yazılması
tefhim etmek: anlatmak	tekerrür: tekrarlanma
tekrarat: tekrarlar	tesis: kurma, yerleştirme
tesis-i İslâmiyet: İslâmiyetin yapılandırılması	tevhid: birleme; herşeyin bir olan Allah’a ait olduğunu bilme ve inanma
umumî: genel, herkese ait	zarfında: içinde
zerrat: zerreler, atomlar	âdi: basit, kıymetsiz
âhiret: öteki dünya, öldükten sonraki ebedî hayat