Konuya cevap cer

Birinci Kısım - Sayfa 53

• Ve en küçük zîhayatın en cüz’î ihtiyacını gören ve niyazını işiten ve fiilen cevap veren Hafîz-i Zülcelâlin Hafîz ismiyle mütemadiyen amelleri kaydedilen ve kâinatıalâkadar edecek ef’âlleri o ismin kâtibîn-i kiramlarıyla yazılan ve herşeyden ziyade o ismin nazar-ı dikkatine mazhar bulunan bu insanlar, elbette ve elbette ve herhalde ve hiçbir şüphe getirmez ki, bu yirmi hakikatın hükmüyle, insanlar için bir haşir ve neşirolacak ve Hakismiyle evvelki hizmetlerinin mükâfatını ve kusuratının mücâzâtını çekecek ve Hafîz ismiyle cüz’î-küllî kayd altına alınan her amelinden muhasebe ve sorguya çekilecek ve dâr‑ı bekàda saadet-i ebediye ziyafetgâhının ve şekavet-i daimehapishanesinin kapıları açılacak ve bu âlemde çok tâifelere kumandanlık yapan ve karışan ve bazan karıştıran bir zabit, toprağa girip her amelinden sual olunmamak ve uyandırılmamak üzere yatıp saklanmayacaktır.
   
  

Yoksa, sineğin sesini işitip hakk-ı hayatını vermekle fiilen cevap verdiği halde, gök gürültüsü kuvvetinde bekàya ait hadsiz hukuk-u insaniyenin, mezkûr yirmi hakikatlerlisanlarıyla edilen ve Arşı ve ferşi çınlatan dualarını işitmemek ve o hadsiz hukukuzayi etmek ve sinek kanadının intizamı şehadetiyle sinek kanadı kadar israf etmeyen bir hikmet, bütün o hakikatlerin bağlandıkları insanî istidadatı ve ebede uzananemelleri ve arzuları ve o istidat ve arzuları besleyen kâinatın pek çok rabıtalarını ve hakikatlerini bütün bütün israf etmek öyle bir haksızlıktır ve imkân haricinde vezâlimâne bir çirkinliktir ki, Hakve Hafîzve Hakîmve Cemîlve Rahîmisimlerine şehadet eden bütün mevcudât onu reddeder, “Yüz derece muhal ve bin vech ile mümtenidir” derler.

Arş: göğün en yüksek katı; Allah’ın büyüklük ve yüceliğinin ve herşeyi kuşatan sınırsız egemenliğinin tecellî ettiği yer	Cemîl: bütün güzelliklerin kaynağı ve sonsuz güzellik sahibi Allah
Hafîz: herşeyi koruyup saklayan ve yarattıklarını esirgeyip gözeten Allah	Hafîz-i Zülcelâl: sonsuz haşmet ve yücelik sahibi, büyük küçük herşeyi kaydedip koruyan Allah
Hakîm: herşeyi hikmetle, belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde yaratan Allah	Rahîm: merhametli; rahmetinin çok özel tecellîleri olan ve sonsuz şefkat ve merhamet sahibi Allah
alâkadar: alâkalı, ilgili	amel: davranış, iş
bekà: kalıcılık, devamlılık	cüz’î: ferdî, az, küçük
dâr-ı bekà: devamlı ve kalıcı olan yer; âhiret	ebed: sonsuzluk
ef’al: fiiller, işler	emel: arzu, istek
ferş: yer	hadsiz: sayısız, sınırsız
hakk-ı hayat: yaşama hakkı	haşir ve neşir: öldükten sonra âhirette diriltilerek muhakeme için Allah’ın huzurunda toplanma ve tekrar dağılıp yayılma
hikmet: fayda, gaye; Allah’ın herşeyin belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde yaratma sıfatı	hukuk-u insaniye: insan hakları
intizam: düzen	istidadat: istidatlar, kàbiliyetler
istidat: kàbiliyet, yetenek	kusurat: kusurlar, hata ve günahlar
kâtibîn-i kiram: insanın yaptığı bütün amelleri yazan melekler	lisan: dil
mazhar bulunma: ayna olma, nail olma	mevcudat: varlıklar
mezkûr: anılan, sözü geçen	muhal: imkânsız
muhasebe: hesaba çekilme, sorgulanma	mücazat: ceza verme
mümteni: imkânsız	mütemadiyen: sürekli olarak
nazar-ı dikkat: dikkatli bakış	niyaz: dua, yalvarıp yakarma
rabıta: bağ	saadet-i ebediye: sonsuz mutluluk
tâife: grup, topluluk	vecih: yön, şekil
zabit: subay	zayi etmek: kaybetmek
ziyade: çok, fazla	ziyafetgâh: ziyafet yeri
zâlimâne: zâlimce	zîhayat: canlı, hayat sahibi
şekavet-i daime: daimi bir sıkıntı, mutsuzluk