Bil ki, çocukların eğitimi en önemli ve öncelikli
işlerdendir. Çocuk, anne ve babasının yanında
korunması gereken bir emanettir. Onun kalbi
sade, temiz ve parlaktır. Ona iyi şeyler
öğretilirse bunları kabul eder ve huy haline
getirir. Kötü şeyler verilirse onları alır ve
onlarla yaşar. Bu sebeple iyi, doğru ve güzel
şeyler öğretilerek onu bir melek haline
getirmek de, kötü ve yanlış şeyler vermek
veya kendi haline bırakıp ihmal etmek
suretiyle onu şeytan veya hayvan durumuna
getirmek de mümkündür.
Tin suresinin ilk ayetlerini bu konuya taalluk
eden yönüyle tefsir edersek şu meal ortaya
çıkar: “Biz insanı yani çocuğu öğretim ve
eğitime en elverişli bir kabiliyette yarattık.
Fakat anne ve babasının, muallim ve diğer
sorumluların yanlış yönlendirmesi sonucunda
onu esfel-i sâfilin’e yani bütün hayvanların
altına indirdik. Ancak doğru eğitim ve güzel
terbiye sayesinde iman edip salih amel
işleyenler bu hükmün dışındadırlar. Onlar için
sayısız ve sonsuz mükafat vardır.” Ne var ki
bunlar azınlıktadırlar.
Çocuğa doğru bilgiler verip güzel huylar
kazandırmak ve bu yolla onun kalite ve
derecesini yükseltip kendisini dünya ve ahiret
mutluluğuna erdirmek anne ve babanın,
öğretmenlerin ve diğer sorumluların
kaçınılmaz görevidir. Bu görev de bir
emanettir. Gökler ve yer, emanetin ağırlığını
taşıyamadıklarını bildirmiş ve onu
üstlenmekten sakınmışlardır. Bu emaneti
insan üstüne almıştır çünkü o baba ve anne
olmanın zevkine talip olmuştur. Çocuk, onun
talip olduğu zevkin meyvesidir. Bu sebeple
bunlar bu emanetin hakkını verirler ve çocuğu
güzel bir şekilde terbiye edip güzel huylarla
donatırlarsa bunun büyük sevabını
görecekler, çocuğu yanlış eğitmek veya ihmal
etmek yüzünden canavarlaştırırlarsa bunun
da büyük cezasına çarpılacaklardır. Onun için
Allahu Teâlâ , “Ey iman edenler! Kendinizi ve
çocuklarınızı cehennem ateşinden koruyun.”
buyurmuştur. (Tahrim Suresi, ayet 6)
Bu ayette iki şey emredilmiş gibi görünse de
bunlar birbirini tamamlayan unsurlardır.
Çünkü çocuklarını cehennem ateşinden ancak
kendilerini de bu ateşten korumaya
çalışanlar koruyabilirler. Bu şundandır ki,
çocukları korumak ancak kendilerinin onlara
rehber olmaları ve örnek oluşturmaları
sayesinde mümkündür.
Çocukları korumanın yolu, onlara güzel bir
edep, güzel bir ahlak, kusursuz bir kişilik
kazandırmak, onları kuvvetli, şuurlu, diri ve
samimi bir akide ve imanla donatmak, onlara
Allah’a itaat ve ibadeti sevdirmek, onları
rahatlık düşkünü, zevk ve keyif budalası, süs
ve gösteriş müptelası, kötü işlerin ve yanlış
alışkanlıkların esir ve kölesi haline gelmekten
sakındırmaktır.
Kaynak: İhyâ’u Ulûmid’dîn / İmam-ı Gazali r.a
