Diploma mı yoksa bilgi ve beceri mi?
Dr. Uğur TANDOĞAN
Esas sorun ne?
Bu satırları yazarken yüzbinlerce gencimiz üniversiteye girişin ilk aşamasında, sınav salonunda ter döküyordu. Nice hayallerle beslediğimiz gençlerimiz; yarının umut çiçekleri; annelerin kınalı kuzuları; dişten, tırnaktan arttırıp özel okullara, dershanelere yollanan, en güzel yılları test çözmekle geçen gençlerimiz. Beyinleri "aşağıdakilerden hangisi" ne kitlenmişti. Bu sınav bunca emeğin ilk hasadını gösterecekti.
Peki ne içindi bunca emek? Çocuk üniversiteye girecek, o diplomayı alacak. Peki sonra ne olacak? Eminim bir kısmınız bu soruya şöyle cevap verecektir. "Ne olacağı var mı? İşsizliğin kol gezdiği bir ülkeden işsizler ordusunun bir eri olacak" Evet, işsizlik önemli bir sorun. Ama ondan daha önemlisi, gençlerimizi yaşama hazırlayabiliyor muyuz? Acaba gençlerimizi 21.yüzyılın gerektirdiği bilgi ve becerilerle donatabiliyor muyuz? Bence diplomadan da önemli olan mesele bu.
A.B.D de bir organizasyon
Amerika Birleşik Devletlerinde "Partnership for 21th Century Skills" diye bir organizasyon var. Ortaklık 2002 yılında kurulmuş. Kurucuları A.B.D. Eğitim Bakanlığı ve Cisco Systems, Apple Computer, Microsoft Corporation gibi teknoloji firmaları. Organizasyonun kuruluş amacı anlatılırken şöyle diyorlar. "A.B.D'deki her çocuğun etkin bir yurttaş, etkin bir çalışan ve etkin bir lider olmak için 21.yüzyıl bilgi ve becerilerine ihtiyacı vardır. Ama okulda öğrenilen bilgi ve beceriler ile 21.yüzyıl işyerinde ve sosyal hayatında gerekli olanlar arasında bir uçurum bulunmaktadır. Organizasyonun amacı lise eğitiminde öğrencileri 21.yüzyıla hazırlamada katalizör görevi görmektir"
Bu organizasyon 21.yüzyıl insanında bulunması gereken bilgi ve becerileri derlemiş. Belirlenen bilgi ve beceriler dört başlık altında incelenmiş. Bunları aşağıda sunuyorum. Bakalım bunlardan hangilerini kendinizde, ya da çocuklarınızda buluyorsunuz
21.yüzyıl becerileri
1-Temel konular ve 21.yüzyıl temaları
Bu bölümdeki yer alan temel konular: Ana dil, yabancı diller, sanat, matematik,ekonomi, fen, coğrafya, tarih, yurttaşlık bilgisi. Bu temel konulara ek olarak aşağıdaki temalar var.
" Küresel farkındalık
Yerküre üstündeki değişik ögeler arasındaki ilişkiyi fark etmek ve anlamak
" Finans, Ekonomi, iş ve girişimcilik kültürü
Uygun ekonomik seçimler yapabilmek/Ekonominin toplumdaki rolünü anlamak/Girişimci becerileri kullanarak işyerindeki verimliliği ve kariyer opsiyonlarını zenginleştirmek.
" Yurttaşlık bilgisi
Yurttaşlık hakları ve zorunluluklarını her seviyede bilmek ve kullanmak/Siyasi kararların yerel ve küresel etkilerini anlayabilmek
" Sağlık bilinci
Temel sağlık bilgilerini ve hizmetlerini anlayabilmek/Uygun diyet, beslenme,eksersiz, riskten sakınma ve stresle başa çıkma gibi fiziksel ve ruhsal koruyucu sağlık önlemlerini bilmek/Sağlıkla ilgili kararlar almak
" Çevre bilinci
Çevreyi ve onunla ilgili hava, iklim, toprak, yiyecek, su ve ekosistemleri bilmek ve anlamak/Toplumun doğa üstündeki etkilerini bilmek ve anlamak
2-Öğrenme ve yaratıcılık becerileri
Yaratıcılık ve öğrenme becerileri, kişiler arasındaki farkı yaratacak olan kısım
" Yaratıcılık ve yenilikçilik
Yaratıcı biçimde düşünmek/Başkaları ile yaratıcı biçimde ilişki kurmak/Yenilikleri uygulamaya koymak
" Kritik düşünme ve problem çözme
Etkin muhakeme etmek/Sistem düşüncesini kullanmak/Karar vermek/Problem çözmek
" İletişim ve işbirliği
Etkin olarak iletişim kurmak/Başkaları ile işbirliği yapmak
3-Enformasyon, medya ve teknoloji becerileri
Enformasyon okyanusu bir dünyada yaşıyoruz. 21.yüzyıl insanının bu kaynağa hükmetmesi gerekiyor. Bunun için de aşağıdaki becerilere sahip olmalıdır.
" Enformasyon okuryazarlığı
Enformasyona erişmek ve değerlendirmek/Enformasyonu kullanmak ve yönetmek
" Medya okuryazarlığı
Medyayı analiz etmek/Medya ürünleri üretebilmek
" Teknololoji okuryazarlığı
Teknolojiyi etkin olarak kullanmak
4-Yaşam ve kariyer becerileri
" Esneklik ve uyum
İnisiyatif ve kendini yönetmek/Hedefler koymak ve zamanı yönetmek/Bağımsız çalışabilmek/Kendini yönetebilen öğrenci olmak
" Sosyal ve kültürlerarası beceriler
Başkaları ile etkin etkileşebilme/Farklı gruplarla çalışabilmek
" Prodüktivite ve hesap verebilirlik
Proje yönetmek/Sonuç üretmek
" Liderlik ve sorumluluk
Başkalarına rehber olmak ve yön göstermek/Başkalarından sorumlu olmak
Sonuç
Üniversiteye girmek veya girmemek; mesele bu değil. Mesele olan, 21.yüzyılın gerektirdiği bilgi ve becerilere sahip olmak. Yoksa diplomanın ez ez suyunu iç.
