E- Cemiyet Kurmak Menedilmiş midir?
Kur’an, Sünnet, İcma-ı Ümmet, Kıyas-ı Fukaha gibi İslami kaynaklarda ve bir Kur’an tefsiri olan Risale-i Nur’da her türlü cemiyet ve cemaatçiliğin her hal ve şartta yasaklandığına dair açık bir hüküm olduğunu bilmiyoruz.
Helal olanı haram, haram olanı helal kılma yetkisine kimse sahip olmadığına göre, İslam’da cemiyet kurmak her hal-ü karda yasaktır denemez.
Böyle olmakla beraber cemiyetçilik İslam adına yapılacaksa çok dikkatli olmak zarureti de ortadadır.
Tarihten Örnekler;
1- Resulullah ve Hilfu’l Fudul Cemiyeti:
Peygamber Efendimiz yirmi yaşına bastığında Ficar Savaşlarının sonuncusunda çok kan akmış Arap Kabileleri arasında düşmanlık duygusu daha da bilenmiştir.
Mekke de dışarıdan gelen yabancılar için can, mal ve namus emniyeti diye bir şey kalmamıştı, zayıfların mallarına ücret ödemeden el konuluyor, aciz ve güçsüzler her türlü zulme uğruyorlardı.
Yemenli bir tacirin bir deve yüküne el konulması bardağı taşıran son damla oldu. Peygamberimizin amcası Zübeyr ve şehrin ileri gelen bazı zevatı bu kötülüklere son vermek için bir cemiyet kurup yeminleşti-ler. Efendimizde yeminleşmeye katılanlar arasındaydı. Bu cemiyete Hilfu’l Füdul (Fazıllar Antlaşması) denildi.
Risaletten sonrada bu cemiyetle ilgili olarak “Abdullah bin Cut’a’nın evinde yapılan yeminleşmede bende bulundum. Bence o yemin, kırmızı, tüylü develere sahip olmaktan daha sevimlidir. Ben ona İslamiyet devrinde bile çağrılsam icabet ederim.” Buyurmuştur.17
2- Bediüzzaman ve Cemiyetler;
Üstad Bediüzzaman 1920 yılında kurulan “Hilal-i Ahdar” yani Yeşilay Cemiyeti’ne üye olmuştur.18
Keza 1921’de devrin kalburüstü ve en cesur alimlerinin mensup olduğu “Müderrisler Cemiyeti”ne üye idi. Bu cemiyetin bir üyesi “muntazam bir usul dairesinde dini hakikatleri, İslam’ın yücelik ve terbiyesini Müslümanlar arasında kardeşlik bağlarının takviyesi ile içtimai mükellefiyetler ve şahsi çalışmalarının inkişafına büyük bir azimle ve metanetle çalışmak” idi.19
Yine meşrutiyet döneminde mücahit arkadaşlarıyla beraber İttihad-ı Muhammedi Cemiyetini kurmuşlar; cemiyet pek kısa bir zamanda inkişafa başlamış, hatta Bediüzzamanın bir makalesi ile Adapazarı ve İzmit havalisinde elli bin kişi cemiyete dahil olmuştur.20
Burada şu hususa dikkat etmek gereki-yor. Peygamber Efendimiz Hilfu’l Füdul Cemiyetine, risaletten önce yirmi yaşında iken giriyorlar. Üstad da mezkur cemiyetlere, “siyaset yoluyla dine hizmet edilir.” Kanaatini taşıdığı Eski Said döneminde giriyor. Ne sevgili Peygamberimiz ne de Üstadımız cemiyetçiliği bir tebliğ metodu olarak, misyonlarını ifa ettikleri dönemde kullanmıyorlar.
