III.SELİM REFORMLARI*
III.Selim tahta çıktığında Osmanlı – Avusturya savaşları devam etmekteydi. Devlet mali sıkıntılar içindeydi. Bu nedenle israfı önleyici tedbirler alındı, saraydaki altın ve gümüş eşyaları darphaneye yollayıp para bastırtmıştır.
III.Selim, bütün devlet adamlarını toplayarak devletin aksayan yönleri hakkında raporlar yazmalarını istemiştir. Bunun üzerine 22 lahiya yazılmıştır. Padişah, bunların incelenip ortak yanlarının bulunmasını ve o konularda reformlar yapılmasını istemiştir. Lahiyalardaki ortak özellik askeri alandaki zafiyettir.
Bunun üzerine III.Selim Tophane, Tersane gibi askeri teşkilatlarda düzenlemeler yaptırdı. Nizamı Cedit adında yeni bir ordu kurdurdu, bu ordunun ihtiyaçlarını karşılamak için İrad ı Cedit hazinesini kurdurdu. Devletin bazı vergi gelirlerini bu hazineye bağladı. Nizamı cedit ordusu yeni ordu adıyla yeniçerilerden tepki almaması için, Yeniçerilerin Bostancı ocağına bağlı bir kuvvet olarak gösterildi. Nizamı Cedit, ilk başarısını 1798 de Cezzar Ahmed Paşa komutasında Napolyon ordularını durdurarak kazanmıştır. Nizamı Cedit hem bu yeni ordunun adı hem de III.Selim döneminde yapılan reformların tamamının genel adıdır.
1793 ten itibaren Avrupa da daimi elçilikler kuruluyor. Vüzera Kanunnamesi yayınlanıyor. 1795 te Mühendishane i Berri Hümayun kuruldu. Eyalet sistemi yeniden düzenlendi. Yeniçerilere talim usulü getirildi. Rüşvetin önlenmesi ve Timar sisteminin ıslahı için çalışmalar yaptırdı.
Kabakçı Mustafa 25 Mayıs 1807 de isyan başlatıyor, 500-600 çapulcu ve 2000 kadar yeniçeri isyana katılıyor. Padişahın yanlış yönlendirilmesiyle isyana müdahale edilmiyor ve isyan büyüyor. Asiler Nizam ı Cedit e ait ne varsa ortadan kaldırıyorlar.
*Marmara Üniversitesi FEF Tarih Bölümü - Prof.Dr. Ali Akyıldız ın ders notlarından...