Konuya cevap cer

İkinci Kısım - Sayfa 277

en ehemmiyetli ve vâcip bir hakikati olduğunu göstermekle beraber, sair âyetlerinde dahi o hakikatin çeşit çeşit delillerini beyan edip ikna eder.

Acaba birtek âyetin birtek işareti gözümüz önünde ulûm-u İslâmiyede müteaddit ilmî ve kevnî hakikatleri meyve veren bir kitabın binler böyle şehadetleri ve dâvâları ile, güneş gibi zuhur eden iman-ı haşrî hakikatsiz olması, güneşin inkârı belki kâinatınademi gibi hiçbir cihet-i imkânı var mı? Ve yüz derece muhal ve bâtıl olmaz mı? Acaba, bir sultanın birtek işareti yalan olmamak için bazan bir ordu hareket edip çarpıştığı halde, o pek ciddî ve izzetli sultanın binler sözleri ve vaadleri ve tehditlerini yalan çıkarmak hiçbir cihette kàbil midir? Ve hakikatsız olmak mümkün müdür?

Acaba, on üç asırda fasılasız olarak hadsiz ruhlara, akıllara, kalblere, nefislere hak ve hakikat dairesinde hükmeden, terbiye eden, idare eden bu mânevî Sultan-ı Zîşânın birtek işareti böyle bir hakikati ispat etmeye kâfi iken, binler tasrihat ile buhakikat-ı haşriyeyi gösterip ispat ettikten sonra, o hakikati tanımayan bir echelahmak için Cehennem azabı lâzım gelmez mi? Ve ayn-ı adâlet olmaz mı?

Hem, birer zamana ve birer devre hükmeden bütün semâvî suhuflar ve mukaddes kitaplar dahi, bütün istikbale ve umum zamanlara hükümran olan Kur’ân’ın tafsilâtla,izahatla, tekrarla beyan ve ispat ettiği hakikat-i haşriyeyi asırlarına ve zamanlarına göre o hakikatı kat’î kabul ile beraber, tafsilâtsız ve perdeli ve muhtasar bir surettebeyan, fakat kuvvetli bir tarzda iddia ve ispatları, Kur’ân’ın dâvâsını binler imza iletasdik ederler.

Bu bahsin münasebetiyle Risale-i Münâcâtın âhirinde: İmânûn bi’l-yevmi’l-âhirrüknüne sair rükünlerin, hususan rusül ve kütübün şehadeti, münacat suretinde

Risale-i Münâcât: Münacat Risalesi; Üçüncü Şuâ	adem: hiçlik, yokluk
ayn-ı adalet: adaletin ta kendisi	beyan: açıklama, anlatım
bâtıl: gerçek dışı, hak olmayan	cihet: taraf, yön
cihet-i imkan: mümkün olma yönü	echel: çok cahil
ehemmiyetli: önemli	fasılasız: aralıksız
hadsiz: sınırsız	hakikat: doğru, gerçek
hakikat-ı haşriye: haşir gerçeği	hakikatsiz: asılsız, gerçek olmayan
hususan: bilhassa, özellikle	hükümran: hükmü geçen, hükmeden
iman-ı haşrî: haşre iman	imanûn bilyevmi’l-âhir: âhiret gününe iman etmek
inkâr: kabul etmeme, yok sayma	istikbal: gelecek
izahat: izahlar, açıklamalar	izzetli: şerefli, değerli, yüce
kabil olmak: mümkün olmak	kat’î: kesin olarak
kevnî: yaratılışla ilgili	kâfi: yeterli
kâinat: evren, yaratılmış her şey	kütüb: kitaplar
muhal: imkânsız, akıl dışı	muhtasar: kısaca, özetle
mukaddes kitaplar: kutsal kitaplar	münasebet: bağlantı, ilişki
münâcât: Allah’a yalvarış, dua	müteaddit: bir çok, çeşitli
rusül: resuller, peygamberler	rükn/rükün: esas, şart, temel parça
sair: diğer, başka	semâvî: İlahî, vahiyle gelen
suhuf: bazı peygamberlere gelen sahifeler halindeki küçük kitaplar	sultan: hükümdâr, yönetici
sultan-ı zîşan: şan ve şeref sahibi sultan	suret: biçim, şekil
tafsilât: ayrıntılar, detaylar	tarz: biçim, şekil
tasdik etmek: doğrulamak, onaylamak	tasrihat: açıklamalar, beyan etmeler
terbiye etmek: beslemek, yetiştirmek	ulûm-u İslâmiye: İslâm ilimleri
umum: bütün	vaad: Allah’ın mükafat için söz vermesi
vâcib: gerekli, zorunlu	zuhur etmek: ortaya çıkmak, görünmek
âhir: son	şehadet: şahitlik, tanıklık