ırak

Kýrýk Testi

Well-known member
Irak Cumhuriyeti, dünyanın en eski medeniyetlerine ev sahipliği yapmış olan Aşağı Mezopotamya bölgesinde kurulmuş bir devlettir.

Irak’ın resmi dili Arapça’dır. Ülkede konuşulan diğer diller ise Kürtçe, Türkmence, Asurca, Ermenicedir. Yüzde 97’si Müslüman olan halkın geri kalanı Hıristiyanlık ve diğer dinlere mensuptur. Müslümanların yüzde 65’i Şiî, yüzde 35’i Sünnîdir.

Irak’ın toplam nüfusunun yüzde 75-80’i Arap, yüzde 15’i Kürt, yüzde 10’u Türkmen, geri kalanlar ise Asurî ve diğer etnik gruplara mensuptur.

Yüzölçümü 437.072 km2 olan Irak; İran, Suudi Arabistan, Suriye, Türkiye, Kuveyt ve Ürdün ile komşudur. Toplam sınır uzunluğu 3.631 km’dir. Ülkenin başkenti Bağdat, diğer önemli şehirleri Basra, Musul, Kerkük, Erbil, Süleymaniye, Necef, Al-Hilal, Kerbela ve Nasıriye’dir. Çöllerle kaplı bulunan ülkenin büyük bir kısmı kışları ılıman, yazları kuru ve sıcak geçmektedir.

Irak, l. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı yönetiminden çıktı ve 1920 yılında İngiliz manda idaresi altına girdi. Önce İngilizler ülkeyi doğrudan yönetmeyi denediler. Ancak çıkan isyanlar ve sert halk muhalefeti yüzünden İngilizler çareyi Kral Faysal yönetimini kurmaya yöneltti (23 Ağustos 1921). Böylelikle Irak’ta meşrutî monarşi dönemi başladı.

1922 yılında İngiltere ile yapılan bir antlaşma sonucu Irak, yarı otonom hâle geldi. 21 Mart 1924’te Kralın onayladığı Anayasa yürürlüğe girdi. Irak 1932’de Milletler Cemiyeti’ne katıldı ve bağımsız bir devlet oldu.

İngiliz yanlısı bir politikacı olan Nuri Sait 1938’den 1958 yılına kadar ülkeyi yönetti.

14 Temmuz 1958’de General Kasım’ın liderliğinde gerçekleştirilen ihtilâlin ardından Cumhuriyet ilân edildi. 1963’te gerçekleştirilen Baasçıların ihtilâli çok kısa sürdü. Baasçılar 1968 yılında ülkede tekrar iktidarı ele geçirdi. 16 Haziran 1979 tarihinde Saddam, kendini Devlet Başkanı olarak ilân etti. Yirmi iki yılı aşan bu iktidar döneminde sadece Ortadoğu bölgesini değil bütün dünyayı etkileyen olaylar ve savaşlar yaşandı. Savaşlardan ilki 1980 yılında başlayan ve sekiz yıl kadar süren İran-Irak Savaşı’ydı. İkincisi Irak’ın Kuveyt’i işgal ve ilhakı ile başlayan Körfez Savaşı (1991) oldu. En sonuncusu olan, 20 Mart 2003 tarihinde başlayan ve “ll. Körfez Savaşı” olarak anılan savaşla Saddam’ın diktatörlüğü sona erdi.
 
Üst