Seyyah kardeşim bu konuyla ilgili gerekli açıklamanın yukarıda ifade edildiğini düşünüyorum son olarak ''İlmihal,iman ve ibadetler 1'' adlı Ankara 2006(Diyanet İşleri Başkanlığı) basımlı kitaptan bir kısım daha yazıyorum:
b) Kaza Ve Kadere İman( sfy:133)
...
Kader konusunda bilinmesi gereken bir başka hususta şudur:Kader iç yüzünü ancak Allah'ın bilebileceği, mutlak ve kesinbir biçimde çözümlenmesi mümkün olmayan ilahi bir sırdır. Zaman ve mekan kavramlarıyla yoğurulmuş bulunan insan aklı, zaman ve mekan boyutlarının söz konusu olmadığıbir ilahi ilmi irade ve kudreti kavrayabilme güç ve yeteneğinde değildir. Kader konusunu kesin bir biçimde çözmeye girişmek, insanın kapasitesini zorlaması ve imkansıza talip olmasıdır.
d) Allah'ın İradeli Fiilleri ve Fiillerinin Yaratılması
aa) Allah'ın Ve İnsanın İradesi
...
Allah' ın iradesi ezelidir,sozsuzdur,sınırsızdır,herhangi birşeyle bağlantılı değildir, mutlaktır. İnsanın iradesi ise; sosnlu sınırlı zaman ve mekan vb. şeylerle bağlantılıdır.Evrende meydana gelen her olay ve varlık Allah'ın tekvini (oluşumla ilgili) iradesi ile meydana gelir. Kul da Allah'ın kendisine tanıdığı sınırlar içinde fiilini seçer.
bb)İnsan İradesi Ve Fiildeki Rolü
Yüce Allah , insanların irade sahibi ,dilediğni yapabilir bir varlık olmasını irade ve takdir buyurmuş ve onları bu güç ve kudrette yaratmıştır. Bu sebeple insanlar kendi istek ve iradeleriyle bir şey yapıp yapmamak gücündedirler. iki yönden birini tercih ederek seçebilirler. İnsanın sevabı ve cezayı hak etmesi , belli işlerden sorumlu olması bu hür iradesi sebebiyledir. Fiilin meydan gelişinde kulun hür iradesinin etkisi vardır.Fakat fiillerin yaratıcısı Allah-u Tealadır. Bu durumda fiili tercih ve seçmek (kesb) kuldan, yaratmak (halk) Allah'tandır. Kul iyi veya kötü yönden hangisini seçer ve iradesini hangisine yöneltirse Allah onu yaratır. Fiilde seçme serbestiyeti olduğu için de kul sorumludur. Hayır işlemişse mükafatını , şer işlemişse cezasını görecektir.
İnsanın hür bir iradeye sahip olduğunu ve bu iradesinden dolayı sorumlu ve yükümlü olduğunu gösteren ayetlerde vardır:
''Nefse ve ona birtakım kabiliyetler verip de iyilik ve kötülüklerini ilham edene yemin ederim.''(eş-şems 91/ 7-8)
'' Şüphesiz biz ona doğru yolu gösterdik.İster şükredici olsun, ister nankör''(el-insan 76/3)