Osmanlı'nın sair sultanları
Osmanli Devleti'ni yöneten padişahlar şiirler kaleme almış ve gökkubbede 'lirik' sesler bırakmıştır.
Kılıçlarının sesi daha yüksek duyulsa da kiminin kalemi kılıcından daha keskindi. Onlar da ete kemiğe bürünmüş, hüzne tutunan, sevince gark olan insanlardı Neşyi, hüznü inancı yansıtan şiirler, Osmanlı padişahlarının gönül dünyasının kapılarını aralamış. Şiirleri incelendiğinde, 'devletlu, haşmetlu, garabetlu' padişahların, aynı zamanda ince, naif, hassas insanlar olduğu da görülüyor.
Osmanlı tarihinde şiirle ve musikiyle ilgilenen birçok padişah olduğu bilinir; ancak genelde en çok bilinenler Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, 2.Selim, 1.Ahmed ve 3.Selim'dir. Osmanlı İmparatorluğu'nun yönetildiği sarayda, sanata her zaman sıcak bakılmış, hemen her padişah ve şehzade, bir sanat dalıyla hobi düzeyinde de olsa meşgul olmuştur. Kimi padişahlar hattat, nakkaş ve musikişinas olarak ün salmıştır; ama aralarında şiir yazmayan neredeyse yoktur. İyi derecede şair olan padişahlar, ülkede yetişen ilim ve sanat adamlarının kıymetini bilmiş; özellikle 15. asırdan itibaren Türk edebiyatının gelişmesinde önemli rol üstlenmişlerdir.
Özellikle Fatih'ten sonraki birçok padişah devrinin ünlü şairleriyle boy ölşüşecek nitelikte şiirlere imza atmış. 'Avni' mahlasıyla şiirler yazan Fatih aruzu ustaca kullanmış, arı ve duru bir üsluba sahip şiirler kaleme almış.
Yavuz Sultan Selim 'Selimi' mahlasını kullanmış ve şiirlerinin yer aldığı divan Almanya'da basılmıştır. Çağının hatırı sayılır şairlerinden biri olan Kanuni Sultan Süleyman ya da diğer adıyla Muhibbi'nin divanında tam 2.779 gazel bulunmaktadir ki, Divan şairleri arasında en fazla gazel yazmış olan Zâtî'nin bile ulaştığı gazel sayısı ancak 1.825 adette kalmaktadır. Kanuni'nin Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi
dizeleri ise yüzyıllardır söylenegeliyor.
İstanbul'un önemli selatin camilerinden biri olan Sultanahmet Camiini yaptıran ve şiirlerinde Bahti mahasını kullanan 1.Ahmed, Peygamber Efendimiz'e olan saygısından dolayı, Peygamberimiz'in mübarek kademi (ayak izi) şeklinde bir sorguç yaptırmış ve bir tahta üzerinde nakşedilen Kadem-i Şerif'in kenarına şu meşhur kıtayı yazmıştır:
N'ola tâcum gibi başumda götürsem dâim
Kadem-i nakşını ol Hazret-i Şâh-i Rusulün "
