Birinci Bölüm
Kalbin Görevleri
1. ALLAH'A İNANMALI
ALLAH TEÂLÂ bütün kullarına şu emri göndermiştir: "Benden başka tanrı yoktur; sadece Bana ibadet edin."1 Bu özlü emriyle Yüce Rabbimiz bizden:
- Kendisinden başka Tanrı bulunmadığını bilmemizi ister.2
- Allah'a imân eden kimsenin hiç kopmayacak bir kulpa yapıştığını söyler.3
- Göklerde ve yerde olan her varlığın, isteyerek veya istemeyerek Allah'a boyun eğdiğini, insanın da İslâmiyet'ten başka bir din aramaması gerektiğini belirtir.4
Kısacası:
Herkes Rabbine dönmelidir; herkes Allah'ın insanı yaratırken onun içine koyduğu din duygusunu benimsemelidir.5
Çünkü herkes, Peygamber Efendimizin buyurduğu gibi, Allah'ın dinini kabul edecek bir yapıya sahiptir.6
1'Enbiyâ 21/25.
2Muhammed 47/19.
3'Bakara 2/256.
4Al-ilmrân3/83.
5 Rûm 30/30.
6bBuhân, Cenâiz 79, 92; EbûDâvûd, Sünnet 17; Tirmizt, Kader 5.
18
19
Kur'ân-ı Kerîm'in pek çok âyetinde;
- Allah'a inanıp güzel işler yapanlara eşsiz Cennet nimetleri verileceği müjdelenir.7
- Allah'a inanmayanların ise, dünyada ve âhirette felâketlerle karşılaşacağı dile getirilir.8
Allah'ı en iyi anlatan âyet , Allah Teâlâ, Kur'ân-ı Kerîm'de, bilmemizi istediği kadarıyla, bize kendisini tanıtmıştır. Onun hakkında en derli toplu bilgi veren, tek Allah inancını en açık şekilde ortaya koyan âyet,"Âyetü'l-Kürsî"dir. Peygamber Efendimiz onun Kur'ân'ın en büyük âyeti olduğunu söylemiştir.9
Âyetü'l-Kürsî'nin anlamı şöyledir:
Allah Odur; başka tanrı yoktur;
her zaman diridir;
her an bütün kâinatı yönetendir;
ne uyuklar, ne uyur;
göklerde, yerde ne varsa hepsi Onundur.
İzni olmadan kim kalkıp da Onun huzurunda şefaat edebilir?
Yarattıklarının yaptıklarını, yapacaklarını bilir;
kulları ise Onun ilminden ancak uygun gördüğü kadarını kavrayabilirler.
İlmi, gücü ve kudreti bütün gökleri, yeri kucaklar
ve bunları koruyup gözetmek kendisine ağır gelmez.
En yüce ve en büyük yalnız Odur.10
7 Bakara 2/25, 62, 82, 277; Âl-i tmrân 3/57; Nisa 4/57, 122, 173; Mâide 5/9, 93. 8Bakara 2/24, 90, 104, 161-162, 191, 257, 264; Mâide 5/36, 67; En'âm 6/31; Enfâl 8/50; Yûnus 10/4; Nahl 16/107; Kehf 18/50, 103-15; Enbiyâ 21/39-40, 98; Sebe' 34/31-33; Zümer 39/71; Muhammed 47/27. 9Müslim, Müsâfîrîn 258; Ebû Dâvûd, Vitr 60. 10 Bakara 2/255.
Kelime-i tevhîd
Bir kul Allah'a iman ettiğini, yani mü'min olduğunu nasıl gösterecektir?
Peygamber Efendimizin buyurduğuna göre, imanın altmış veya yetmiş kadar dalı vardır. Bunların en başında "lâ ilahe illallah" sözü gelir."
"Lâ ilahe illallah" diyen kimse, Allah'ın bir ve tek olduğunu söylemiş olur. Bu söze, Allah'ın bir ve tek olduğunu söylemek anlamında kelime-i tevhîd denir.
Kelime-i tevhîd'in önemi ve insana neler kazandırdığı konusunda Allah'ın Elçisini dinleyelim:
Lâ ilahe illallah diyen Cennete girecektir.12
Allah'tan başka tanrı olmadığını bilerek ölen Cennete girecektir.13
Son sözü, "Lâ ilahe illallah" olan Cennete girecektir.14
"Lâ ilahe illallah" diyen kimse, daha önce ne yaparsa yapsın, bu söz onu birgün kurtaracaktır.15
Peygamber Efendimiz amcası Ebû Tâlib'in Müslüman olmasını çok istiyordu. Bu isteğini ona birçok defa söyledi. Amcası ölüm döşeğinde yatarken bir kere daha:
"Amca! Lâ ilahe illallah, de! Ben de kıyamet gününde senin lehine şahitlik yapayım" dedi.
Fakat amcası:
"Yeğenim!" dedi. "Korktuğu için Müslüman oldu diye Kureyş
-----
11 Buhâri, İmân 3; Müslim, imân 58; Ebû Dâvûd, Sünnet 14; Nesâî, imân 16; Tirmizî, Birr 80; Müslim, Mukaddime 9, Edeb 7.
12 Ahmed b. Hanbel, Müsned, III, 131; ibn Hibbân, es-Sahîh (Arnaût), III, 304 (Ayrıca bk. I, 364, 392, IV, 582); Hâkim, el-Müstedrek (Atâ), IV, 279; Elbânî, SahîhuMevâridi'z-zam'ân, I, 108.
13 Müslim, imân 43; Ahmed b. Hanbel, Müsned, I, 65, 69; ibn Hibbân, es-Sahîh (Arnaût), I, 430; Hâkim, el-Müstedrek (Atâ), I, 143, 502.
14Ebû Dâvûd, Cenâiz 15, 16; Timizi, Cenâiz 7; Hâkim, el-Müstedrek, I, 503, 678. 15Elbânî, Sahîhu't-Tergîb ve't-terhîb, II, 221; Elbânî, Silsiletü'l-ehâdîsi's-sahîha, IV, 566-568. Ayrıca bk. Ma'mer b. Râşid, el-CâmV (A'zamî), XI, 285-286; Ebû Ya'lâ, Müsned {Esed), I, 20-21.
20
halkının beni ayıplamayacağını bilsem, o dediğin sözü söyleyerek seni mutlaka memnun ederdim."
Bu olay üzerine şu âyet indi:
"Ey Peygamber! "Sen sevdiğin kimseyi doğru yola iletemezsin; Ancak Allah dilediğine hidayet verir."16
Allah'ın güzel isimleri
Mekkeli putperestler, Peygamber Efendimizden, inandığı Tanrıyı anlatmasını istedikleri zaman, Allah Teâlâ'yı en belirgin özellikleriyle kısaca anlatan İhlâs Sûresi indi:
Şunu söyle:
O, Allah birdir.
Allah hiçbir şeye muhtaç değildir; herşey Ona muhtaçtır.
O doğurmamış ve doğmamıştır.
Kimse Onun dengi değildir."
Kur'ân-ı Kerîm'de Allah Teâlâ'nın bazı isim ve sıfatları zikredilmiş, "En güzel isimler Allah'ındır"18 buyurulmuştur.
"Esmâ-i Hüsnâ" da denilen o en güzel isimler şu üç âyette topluca verilmiştir:
O, kendisinden başka tanrı bulunmayan Allah'tır.
Görüneni de, görünmeyeni de O bilir.
O merhamet eden, koruyup gözetendir.
O, kendisinden başka tanrı bulunmayan Allah'tır.
Herşeyin sahibi Odur.
Eksik ve çirkin sıfatlarla bir ilgisi yoktur.
Bütün esenlik Ondan gelir.
Güven verip vaadini yerine getirendir.
Evrene hâkim olup onu yönetendir.
Yenilmeyen tek galiptir. İradesine asla karşı çıkılmaz. Büyüklüğünü ve yüceliğini gösterendir. Şanı yüce olan Allah, insanların tanrılık yakıştırdıkları herşeyden uzaktır, herşeyi O yaratır. Var edendir.
Yarattıklarına dilediği gibi şekil ve özellik verendir. En güzel isimler Onundur. Göklerde ve yerde ne varsa Onun şanını yüceltir. O güç ve kudret sahibidir, Herşeyi yerli yerince yapandır.19
Peygamber Efendimiz, Allah'ın en güzel isimlerinden (Esmâ-i Hüsnâdan), yukarıda sayılanların da içinde bulunduğu "doksan dokuz" ismi saymış ve bunları ezberleyip benimseyenlerin Cennete gireceğini müjdelemiştir.20
Herşeyi yapan Odur
Pek çok âyetten öğrendiğimize göre, herşeyi elinde tutan, alıp veren, yükseltip düşüren, öldürüp dirilten sadece Allah Teâlâ'dır. Şu iki âyet bunu göstermektedir:
Ey Peygamber! Şöyle de:
Ey mülkün sahibi olan Allahım!
Sen mülkü dilediğine verir, dilediğinden de çekip alırsın.
Dilediğini aziz eder, dilediğini zillete düşürürsün.
Bütün hayır Senin elindedir. Elbette Senin gücün herşeye yeter.
Gündüzü geceye katar, geceyi de gündüze katarsın.
Ölüden diriyi çıkarır, diriden de ölüyü çıkarırsın.
Dilediğini de hesapsız şekilde rızıklandırırsın.21
16Kasas 28/56; Müslim, îmân 41-42; Tirmizî, Tefsir 28; Ahmed b. Hanbel, Müsned, II, 434, 441.
17 İhlâs 112/1-4; Tirmizî, Tefsîr 112; Ahmed b. Hanbel, Müsned, V, 133-134. 18A'râf 7/180; Tâhâ 20/8.
19 Haşr 59/22-24.
20'Buhari, Tevhîd 12; Müslim, Zikir 5, 6; Tirmizî, De'avât 82; ibniMâce, Duâ 10.
21 Âl-i lmrân 3/26-27.
22
23
:037::037::037:Gül Kokusu:037::037::037:
Herşeyi yaratan Odur
Allah Teâlâ herşeyi insanın faydasına olacak ve onu mutlu edecek şekilde yaratmıştır. Bunu Kur'ân-ı Kerîm'de şöyle anlatır:
Allah gökleri ve yeri bir anlam ve amaca göre yarattı. Onların tanrılık yakıştırdıkları herşeyden yücedir.
İnsanı bir su damlasından yarattı. Ama o çenesi kuvvetli bir düşman olup çıktı.
Hayvanları da yarattı; onlarda sizi ısıtacak yünler, faydalı birçok şeyler vardır; etlerini de yersiniz.
Onları akşam ağıla getirirken, sabah otlağa götürürken hoş bir güzellik yaşarsınız.
Atları, katırları, eşekleri sizin için binek ve süs hayvanı olarak yarattı; bilemediğiniz daha neler yaratır.
Dosdoğru yolu Allah gösterir; o yoldan sapanlar da vardır. Eğer Allah dileseydi hepinize doğru yolu gösterirdi.
Gökten yağmur yağdıran da Odur. İçeceğiniz su, hayvanları otlattığınız bitkiler o yağmurdan meydana gelir.
Onunla sizin için ekin, zeytin, hurma ağaçları, üzüm bağları ve her türlü meyveyi bitirir. Elbette bunda, düşünen bir toplumun alacağı ders vardır.
Geceyi, gündüzü, güneşi ve ayı hizmetinize sundu; yıldızlar da Onun emrine bağlıdır. Elbette bunda aklını kullanan bir toplumun alacağı dersler vardır.
Yeryüzündeki binbir renkli varlıkları da sizin hizmetinize sundu. Elbette bunda düşünüp ders alan kimseler için ibret vardır.
Taze et yemeniz, takınacağınız süs eşyası çıkarmanız için denizi hizmetinize sunan Odur.
Gemilerin orada suları yara yara gittiğini görürsün. Bütün bunlar Rabbinizin nimetinden faydalanıp Ona şükretmeniz içindir.
Yeryüzünde sarsılmadan durabilmek için yerinden oynatılamaz dağlar, gideceğiniz yolu bulmanız için ırmaklar ve yollar yerleştirdi.
Bütün bunları yaratan, yaratamayanla hiç bir tutulabilir mi?
Hâlâ düşünüp ders almayacak mısınız?
Allah'ın verdiği nimetleri saymaya kalksanız sayamazsınız. Şüphesiz Allah çok bağışlayan, koruyup gözetendir.22
Nahl 16/3-18.
24
25