Orijinal metin: Hem güzelce bir ticaret eline gecer.
Sadeleştirilmiş metin: O ticaretten güzel bir kazanç elde eder.
Lüzumsuz yere kelimeler yer değiştirdiği gibi orijinal metinde olmayan “kazanç” kelimesi araya sokulmuştur. Orijinal metinde kastedilen şeyin ne olduğu anlaşıldığı halde lüzumsuz yere “kazanç” eklenmiştir.
Orijinal metin: Allah’a şükreder.
Sadeleştirilmiş metin: Allah’a şükreder.
Sadeleştirilmeyen 2.cümledir.
Orijinal metin: Sonra döner, öteki adama rastgelir.
Sadeleştirilmiş metin: Sonra döner, öteki adama rastlar.
Sadece “rastgelir” kelimesi “rastlar” olarak sadeleştirilmiştir ki buna hiç lüzum yoktur. Metin gayet anlaşılır zaten bunun gibi pek çok cümle de gayet anlaşılır bir mahiyettedir. Öyle ise lüzumsuz yere kalem karıştırmak manasızdır.
Orijinal metin: Halini anlar.Ona der: “Yahu sen divâne olmuşsun.
Sadeleştirilmiş metin: Onun halini anlayınca şöyle der: “Yahu sen divane olmuşsun!
Orijinal metinde 2 cümle, sadeleştirilmiş metinde birleştirilmiştir. 1. cümlede lüzumsuz yere ekleme yapılmıştır. 2.cümlede “divâne” kelimesi sadeleştirilmemiş, demek ki anlamayan veya anlayamayan kardeşleri bu kelimeyi anlayabiliyor!!!
Orijinal metin: Batınındaki çirkinlikler, zâhirine aksetmiş olmalı ki; gülmeyi ağlamak, terhisâtı, soymak ve talan etmek tevehhüm etmişsin.
Sadeleştirilmiş metin: İçindeki çirkinlikler dışına aksetmiş olmalı ki, gülmeyi ağlamak, terhisi soymak ve talan etmek zannetmişsin.
Burada hatalı sadeleştirme yapılmıştır. Çünkü “batın” kelimesinden maksat bu makamda 2 cümle sonra anlaşılacağı üzere “kalb”dir. Onun için burada “kalb” yerine “içindeki” demek hatalıdır. Mana bozulmuştur. Çünkü orijinal metinde maddi çirkinlikten değil, manevi çirkinlikten bahsediliyor ki bu da “kalb”e aittir. Aynı şekilde “zâhir” kelimesinden maksat da yine devam eden cümlelerden anlaşıldığı gibi “göz”dür. Çünkü devam eden cümlelerde göze ait sıfatlardan bahsedilmektedir. Halbuki sadeleştirilmiş metinde bu mana bozularak “dışına” denilmek suretiyle tahrip yapılmıştır. Orijinal metinde “terhisat” kelimesi çoğul olduğu halde sadeleştirilmiş metinde “terhis” olarak tekil kullanılmıştır. “Aksetmek” kelimesi sadeleştirilmemiş, demek ki anlamayan kardeşleri bu kelimeyi anlayabiliyor!!!
Orijinal metin: Aklını başına al. Kalbini temizle.
Sadeleştirilmiş metin: Aklını başına al, kalbini temizle.
Yukarıda dediğimiz gibi “batın”dan maksat kalb olduğu bu cümleden anlaşılmaktadır. 2 cümlenin birleştirilmesi dışında burada tahrifat yapılmamıştır.
