Cevap: Açıklamalı Risale Dersleri 15 - Tevhid Nazarıyla Bakmak
"Tevhid ve vahdette cemâl-i İlâhî ve kemâl-i Rabbânî tezahür eder. Eğer vahdet olmazsa, o hazine-i ezeliye gizli kalır."
Maddi ışık nasıl eşyayı görmemizi sağlıyor ise tevhit de manevi bir ışık olup eşyanın içyüzünü ve hakikatini görmemizi sağlıyor. Tevhidin nazarı ve ışığı ile eşyaya bakıldığı zaman, eşyanın ne kadar mükemmel bir sanat ve kainat kadar kıymetli bir eser olduğu anlaşılıyor.
Mesela, bir elma küçük bir nimet küçük bir yenilecek meyve iken iman ve tevhidin nazarı ile bakıldığı zaman bütün kainat ile alakalı ve Allah’ın bütün isim ve sıfatlarına işaret eden dev bir levha dev bir ayna şekline çevriliyor. Şöyle ki:
Elmanın icadı ve yaratılması için bütün kainat fabrikasının işlemesi ve çalışması gerekiyor. Zira elmanın vücudu için toprak lazım, hava lazım, su lazım, güneş lazım, elementler lazım... Derken dolaylı ve dolaysız bütün kainatı istila eden sebeplerin hepsi elmanın vücudunda cem olmuştur. Öyle ise elmayı yapan Zatın bütün kainata ve sebeplere hükmünün geçmesi gerekiyor. Bir sebep başkasının olsa elma vücuda gelmez; mesela güneş başka bir zatın olsa elma ne ile kızaracak. Demek elma öyle bir sanat ki bütün kainat kadar önemli, bütün sebepler kadar kuvvetli bir şekilde bize tevhidi ihtar ve ikaz ediyor. Allah elmayı tevhit manasını ihtar ve ikaz etme noktasından kainat kadar beliğ ve fasih yapmıştır.
Yalnız elmadaki bu ihtar ve ikazlar ancak iman ve tevhid gözlüğü ile okunabiliyor. Tevhid bir ışık elma ise ışığın üstüne düştüğü bir sanattır. Her ikisi birbirlerini tamamlıyor, birisi olmasa maksat anlaşılmaz. Elmayı en ince ayrıntına kadar inceleyen bir ziraat mühendisinde iman ve tevhid gözlüğü yoksa bu yazıları ve ihtarları okuyamaz. Sadece elmanın kalıp ve maddesini anlar, ama o elma üstünde tecelli eden Allah’ın binlerce isminin manasını ve hakikatini göremez.
Tevhid ikisiri ve ışığı olmadan kainatın sırları ve hikmetleri anlaşılmaz. Üstad Hazretleri bu Birinci Meyve'de tevhid iksiri ve ışığını üç küçük olay üstünde gösteriyor:
Birincisi, bir yavrunun harika bir şekilde rızıklandırılması, ikincisi bir hastanın harika bir şekilde şifalandırılması ve üçüncüsü olarak bir adamın hidayet nimetine erişmesindeki harika ve mükemmel nimetler ve tevhide olan işaretler iman gözlüğü ile gösteriliyor.
Şayet bu üç küçük hadiseye iman ve tevhid gözlüğü ile bakılmaz ise orada parlayan harika delil ve işaretler söner gider ve o nimetler adi ve basit sebeplerden bilinir, denilerek iman ve küfür bakış açısının farkına işaret ediliyor
Sorularla Risale