EBÜ HÜREYRE (R.anh)

[pendüender]

Yabancı kadınlara bakma
Ey oğul!
Kimsenin hanımıyla şakalaşma.
Bir kadını görünce iki kere bakma. İlk bakışın günah sayılmaz, ikinci bakışta günah yazılır.
Hz. Ali "Ömrümde bir kadına şehvet gözüyle bir kere dahi bakmadım" buyurmuştur.
Bir kadına şehvetle bakmak göz zinasıdır. Böyle birşey vaki olursa derhal istiğfar edersen affolunursun. Olur olmaz yerlerde dolaşma. Bir kaza ve iftiraya uğramayasın. Er olan böyle töhmet altında kalacak yerde dolaşmaz.

Yaşlıların yanında edepli ol
Ey oğul!
Yaşlı kimselerle beraber bulunursan yanlarında hürmetle ayakta dur. Oturursan diz çöküp edeple otur. Yaşı ve bilgisi itibariyle senden büyük zatların tarafına geçme. Eğer sana birşey sorarlarsa bildiğini söyle, bilgiçlik taslamak için bilmediğini söyleme; belki onların aklı senden fazladır da yanlışını fark ederler ve mahcup olursun.

 

[pendüender]

İki kişinin arasına oturma
Ey oğul!
İki kişi konuşurken aralarına girme. Sana birşey söyledikleri zaman dinlemezlik yapıp etrafına bakınıp durma.
Yanında aksıran olursa, ona "Yerhamükellah"de.
Yaşlı kimselerin yanından ayrılacağın zaman selâm verdikten sonra ayrıl. Yolda giderken senden büyüğün önünde yürüme. Ancak sen ondan âlim isen yürümeye hakkın vardır.

Hâkimin huzuruna davacı olarak çıkma
Ey oğul!
Hâkim huzuruna davacı suretiyle gitmemeye çalış. Bir hadis-i şerifte, "Dâvasından vazgeçen davacıya Allah Taâla Cennette bir köşk verir ve derecesini yükseltir" buyurulmuştur.
Şayet gidersen hızlı konuşma. Yavaş yavaş konuş. Acele edersen derdini anlatamazsın, sonra da zarar görürsün.
Hasmına ağır konuşma, hakaret etme.
Sözünü bilerek söyle ki, belaya çarpılmayasın.