Konuya cevap cer

Cevap: Hubab - Sayfa: 150

İ’lem eyyühe’l-aziz! Ehl-i ilhad ile ve bilhassa Avrupa mukallitleriyle münazara ile iştigal edenler büyük bir tehlikeye mâruzdurlar. Çünkü, nefisleri tezkiyesiz ve emniyetsiz olması ihtimaliyle tedricen hasımlarına mağlûp olur ki, bîtarafâne muhakeme denilen munsıfâne münazarada nefs-i emmâreye emniyet edilemez. Çünkü, insaflı bir münâzır, hayalî bir münazara sahasında, ara sıra hasmının libasını giyer, ona bir dâvâ vekili olarak onun lehinde müdafaada bulunur. Bu vaziyetin tekrarıyla dimağında bir tenkit lekesinin husule geleceğinden, zarar verir. Lâkin, niyeti hâlis olur ve kuvvetine güvenirse, zararı yoktur. Böyle vaziyete düşen bir adamın çare-i necatı, tazarru ve istiğfardır. Bu suretle o lekeyi izale edebilir.

İ’lem eyyühe’l-aziz! Bu küre-i arz misafirhanesi, insanların mülk ve malı değildir. Ancak insanlar, amele gibi o misafirhanenin çeşit çeşit işlerinde ve tezyinatında çalışırlar. Eğer küre-i arzın haricinden yabancı birisi gelip misafirhanenin bir mu’cize ve harika olduğuna ve insanların da âciz, fakir, muhtaç olduklarına dikkat ederse, bu insanlar bu binaya sahip ve sâni olacak bir iktidarda değildir, ancak böyle harika bir masnûun Sânii de mu’ciznümâ olduğuna kat’iyetle hükmedecektir. Ve bu insanlar, o Sultan-ı Ezelînin makasıdına çalışan amelelerdir. Bu ameleler, aldıkları ücretlerinden mâadâ bu binadan birşeye mâlik ve sahip olmadıklarına tekraren hükmedecektir. Ve keza, o çiçeklerin zevilhayata karşı gösterdiği teveddüdlerine ve tahabbüblerine ve tebessümlerine dikkat eden anlar ki, bir Hakîm-i Kerîm tarafından misafirlerine hizmetle muvazzaf bir takım hedâyâ ve behâyâdır ki, Sâni ile masnû arasında bir vesile-i teârüf ve tahabbüb olsun.

Avrupa: (bk. bilgiler)	Hakîm-i Kerîm:  herşeyi hikmetle belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve  tam yerli yerinde yaratan ve sonsuz cömertlik ve ikram sahibi Allah
Sultan-ı Ezelî: hüküm ve saltanatı ezelî olan Allah	Sâni: san’atkâr, san’atla iş yapan; herşeyi san’atlı ve mükemmel bir şekilde yaratan Allah
amele: işçi	behâyâ: güzel, parlak, lâtif şeyler; hediyeler
bilhassa: özellikle	bîtarafâne: tarafsız davranarak
dimağ: beyin, bilinç	dâvâ vekili: avukat
ehl-i ilhad: inkârcılar, dinsizler	emniyet etmek: güvenmek
fakir: muhtaç	harika: hayranlık veren
hariç: dış	hasım: düşman
hayalî: hayale dayalı	hedâyâ: hediyeler
husule gelmek: meydana gelmek	hâlis: içten, ihlâslı
iktidar: güç ve kudret	insaflı: adaletle hareket edip doğru olanı itiraf eden
istiğfar: af dileme, tevbe etme	izale etmek: yok etmek, ortadan kaldırmak
iştigal etme: uğraşma, meşgul olma	i’lem eyyühe’l-aziz: “Bil ey aziz, saygıdeğer kardeşim!” mânâsında muhatabı uyarmak ve dikkatini çekmek için kullanılan bir söz
kat’iyet: kesinlik	keza: bunun gibi, böylece
küre-i arz: yürküre, dünya	lehinde: tarafında
libas: elbise	lâkin: ama, fakat
makasıd: gayeler, istenilen şeyler	masnû: san’atla yapılmış eser
mağlûp olmak: yenilmek	muhakeme: değerlendirme, karar vermek için iyice düşünme
mukallit: taklitçi	munsıfâne: insaflıca
muvazzaf: görevli	mu’cize: bir benzerini yapmaktan başkasının aciz olduğu olağanüstü şey
mu’ciznümâ: bir benzerini yapmaktan başkalarını âciz bırakır şekilde, mu’cizeli	mâadâ: –den başka, –in dışında
mâlik: bir şeyin sahibi	mâruz: hedef olma, tesirinde olma, yüz yüze gelme
müdafaada bulunmak: savunmak	münazara: tartışma
münâzır: münâzaracı, tartışmacı	nefis: insanı daima kötülüğe, zevk ve isteklere sevk eden güç
nefs-i emmâre: hazır zevke düşkün ve insanı kötülüğe sevk eden duygu	tahabbüb: sevgi gösterme ve kendini sevdirme
tazarru: dua, yakarış	tedricen: azar azar, derece derece
teveddüd: birine kendini sevdirme	tezkiye: nefsi terbiye edip temizleme
tezyinat: süslemeler	vaziyet: durum, hâl
vesile-i teârüf ve tahabbub: birbirlerini tanıma ve birbirlerini sevme vesilesi, aracı	zevilhayat: canlılar
âciz: güçsüz	çare-i necat: kurtuluş çaresi