Konuya cevap cer

Cevap: Hubab - Sayfa: 152

ne gibi bir hizmetin var ki, seninle meşgul olsun?” Bu vesveseye karşı şöyle bir hakikati düşünmek lâzım:

1. İnsan gayr-ı mütenahi acz ve fakriyle beraber Cenâb-ı Hakka imanı ile kudret ve gınâ ve izzetine mazhar olmuştur. İşte bu mazhariyetten dolayı, insan, hayvaniyetten terakki edip halife-i zemîn olmuştur.

2. Cenâb-ı Hak ihata-i kudret ve azametiyle insanın duasını işitir, hâcâtını görür. Ve semâvat ve arzın tedbiri, o insanı da düşünmeye mâni değildir.

Sual: Cenâb-ı Hakkın cüz’iyat ve hasis emirler ile iştigali azametine münafidir.

Elcevap: O iştigal, azametine münafi değildir. Bilâkis, adem-i iştigali, azamet-i rububiyetine bir nakîsedir. Meselâ, şemsin ziyasından bazı şeylerin mahrum ve hariç kalması, şemse bir nakîse olur. Maahaza, bütün şeffaf şeylerde görünen şemsin timsallerinin herbirisi, “Şems benimdir. Şems yanımdadır. Şems bendedir” diyebilir. Ve zerrelerle şems arasında müzâhame yoktur. Bütün mahlûkat—bilhassa insanlarda—ferdî olsun, nevî olsun, şerif olsun, hasis olsun; ilim, irade, kudret itibarıyla Cenâb-ı Hakkın tecellîsine mazhardır. Herbirşey, herbir insan, “Allah yanımdadır” diyebilir. Bilhassa insanın zaafı, fakrı, aczi nisbetinde Cenâb‑ı Hakkın kurbiyeti ve herbir şeyin Cenâb-ı Hak ile münasebeti olmakla beraber, O da münasebettardır. Ve gayr-ı mütenahi acz ve fakrı olan insan, gayr-ı mütenahi kudret ve gınâ ve azameti olan Cenâb-ı Hak ile münasebeti ne kadar lâtiftir!

Takdis ederiz o Zâtı ki, en büyük lûtfu en büyük azamete, en yüksek şefkati en yüksek ceberûta idhâl ettiği gibi, nihayetsiz kurbu nihayetsiz bu’d ile cem

Cenâb-ı Hak: Hakkın tâ kendisi olan, sonsuz şeref ve yücelik sahibi Allah	Zât: Kimse, Allah
acz: güçsüzlük, zayıflık	adem-i iştigal: meşgul olmamak, ilgilenmemek
arz: yer, dünya	azamet: büyüklük, yücelik
azamet-i rububiyet:  Rablığın büyüklüğü; Allah’ın herbir varlığa yaratılış gayelerine  ulaşmaları için muhtaç olduğu şeyleri vermesi, onları terbiye edip  idaresi ve egemenliği altında bulundurması	bilhassa: özellikle
bilâkis: tersine, aksine	bu’d: uzak; uzaklık
ceberût: güçle iş yaptırma	cüz’iyat: ferdî, küçük, sınırlı şeyler
elcevap: cevap	fakr: muhtaçlık
ferdî: kişisel, ferde ait	gayr-ı mütenahi: sonsuz
gınâ: zenginlik; başkasına muhtaç olmama	hakikat: gerçek
halife-i zemîn:  yeryüzünde Allah’ın emirlerini yerine getirip Onun namına tasarrufta  bulunan ve varlıklar üzerinde Onun adına egemen olan insan	hariç kalmak: dışta, dışarda kalmak
hasis: bayağı, âdi, değersiz	hasis emir: sıradan küçük, basit iş
hayvaniyet: hayvanlık, hayvan gibi olma	hâcât: ihtiyaçlar
idhal etmek: dahil etmek, içine koymak	ihata-i kudret: Allah’ın sonsuz güç ve iktidarının herşeyi kuşatması
irade: dileme, tercih, seçme gücü	izzet: değer, itibar, yücelik
iştigal: meşgul olma, uğraşma	kudret: güç, iktidar; Allah’ın sonsuz güç ve iktidarı
kurb: yakın, yakınlık	kurbiyet: yakınlık, kulun Allah’a yakınlığı
lâtif: şirin, ince, hoş	lûtuf: iyilik, ihsan, bağış
maahaza: bununla beraber, bununla birlikte	mahlûkat: yaratılmışlar, varlıklar
mahrum: yoksun	mazhar olma: ayna olma, nail olma
mazhariyet: aynalık, nail olma	meşgul olmak: uğraşmak
münafi: aykırı, zıt, ters	münasebet: bağlantı, ilgi
münasebettar: bağlantılı, ilgili	müzâhame: sıkışıklık, sürtüşme, rekabet
nakîse: eksiklik, noksanlık	nevî: türe ait
nihayetsiz: sonsuz	nisbet: oran
semâvat: gökler	sual: soru
takdis etmek: kutsamak, her türlü eksiklik ve çirkinlikten pâk ve yüce olduğunu dile getirmek	tecellî: akis, yansıma
tedbir: çekip çevirme, idare etme	terakki etmek: ilerlemek, gelişmek
timsal: görüntü	vesvese: şüphe, asılsız kuruntu
zaaf: zayıflık, güçsüzlük	zerre: en küçük madde parçası, atom
ziya: ışık	şeffaf: saydam, parlak
şefkat: merhamet ve sevgi	şems: güneş
şerif: şerefli