Kelime Analizi 204: Konya

kenz-i mahfi

Sorumlu
KONYA (Yunanca)

İç Anadolu'nun en büyük şehirlerinden birisidir.

"Konya" kelimesi "kutsal tasvir" manasına gelen Yunanca "ikon" kelimesinden gelmektedir. Bizans kaynaklarında şehrin adı "Tokonion" olarak geçmektedir. Abbasiler zamanında ismine "Kuniye" denilmiştir. Selçuklu ve Osmanlı Devleti zamanında ismi ise günümüze kadar "Konya" olarak kalmıştır.

"İkon" kelimesi Yunan mitolojisine dayanmaktadır. Bir hikayeye göre kente dadanan ejderhayı öldüren kişiye teşekkür ifadesi olarak bir anıt yapmışlardır. Bu anıta da "ikonion" demişlerdir. Zamanla "iconium" şekline dönüşmüştür.

7.yüzyılın başlarında Sasanilerin hakim olduğu şehre, aynı yüzyılın ortalarında Emeviler şehri geçici olarak işgal ettiler. 10.yüzyıla kadar Bizans eyaleti olan Konya'ya Malazgirt Zaferinden önce Türk akıncıları gelmişlerdir. 1074 yılında Anadolu Selçuklu Devletinin İznik'te kurulduğu tarihte Konya şehri Anadolu Selçuklu Devletine aitti. 1097 yılında 1.Haçlı Seferi nedeniyle Anadolu Selçuklu Devletinin başkenti Konya'ya taşınmıştır. Türklerin idaresindeki Konya şehri pek çok tarihi eserle süslenmiştir. Anadolu'nun en mamur şehirlerinden birisi olmuştur. Tabi ki Konya denilince akla ilk önce Celaleddin-i Rumi gelmektedir. 1308 yılına kadar Konya şehri başkent olarak kalmıştır. Daha sonra Karamanoğulları Beyliği'nin hakimiyetine girmiştir. 1398 yılında Yıldırım Bayezid tarafından Karamanoğulları Beyliği'ne son verilmiştir. Ancak 1402 yılında Ankara Savaşında yenilince Karamanoğulları Beyliği yeniden kurulmuştur.
Fatih Sultan Mehmet tarafından 1465 yılında tekrar Osmanlı Devletine katıldı. 1470 yılında Karaman Eyaleti, Konya şehri merkez olmak üzere kuruldu. Tanzimat Döneminde eyaletin adı Konya olarak değiştirildi.

Risale-i Nur Külliyatı'nda "Konya" şehri toplam 44 defa zikredilmiştir. Bunlardan bazıları şöyledir:
"...çoktan beri beklediğim bir ciddi yardım, Konya ulemasından görülmeye başlandı."
"...umum Anadolu'nun eskidenberi parlak ve faal bir medresesi Konya şehri olduğundan..."
"... Konya'ya yakın geldiğime ruh u canımla memnun olup..."
"... Risale-i Nur'u takdir edip alakadarlık gösteren bütün Konya ve civarı ulemalarını..."
"... Isparta kahramanları gibi Konya'nın mübarek alimleri Risale-i Nur'u sahib çıktıklarından..."
"... hocaların yüzlerini ak eden Konya alimlerine...
"... Konya ulemasının nurlara karşı hüsn-ü teveccühleri..."
"... Başvekil Adnan Menderes Konya'da söşlemiş olduğu nukut dolayısıyla neşriyat üzerine..."
"... eski zamanda Anadolu medrese-i ilmiyesi hükmünde olan Konya'ya..."
"... Niyet ettim, tekrar arasıra Konya gibi yerlere gideceğim."
"... o menzilleri ziyaret etmekten men'edilmeme sebep olduğunu Konya'daki vaziyetten hissetmiştim."
 
Üst