Yirmi Sekizinci Lem'a

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 438

Onuncu Nükte

​

Nev-i beşerin ağlanacak gülmelerine, endişe-i istikbal ve âkıbetbînlik adesesiyle, gayet şâşaalı bir gece bayramında, hapishane penceresinden bakarken, nazar-ı hayalime inkişaf eden bir vaziyeti beyan ediyorum. Sinemada, eski zamanda mezaristanda yatanların vaziyet-i hayatiyeleri göründüğü gibi, yakın bir istikbalde mezaristan ehli olanların müteharrik cenazelerini görmüş gibi oldum. O gülenlere ağladım. Birden bir tevahhuş, bir acımak hissi geldi. Aklıma döndüm, hakikatten sordum: “Bu hayal nedir?” Hakikat dedi ki:

Elli sene sonra, bu kemâl-i neş’e ile gülen ve eğlenen zavallılardan elliden beşi, beli bükülmüş, yetmiş yaşlı ihtiyarlar gibi; kırk beşi, mezaristanda çürümüş bulunacaklar. O güzel simalar, o neş’eli gülmeler, zıtlarına inkılâp etmiş olacaklar. Küllü âtin karîb kaidesiyle, madem yakında gelecek şeylerin gelmiş gibi görülmesi bir derece hakikattir; elbette gördüğün hayal değildir.

Madem dünyanın gafletkârâne gülmeleri, böyle ağlanacak acı hallerin perdesidir ve muvakkat ve zevâle mâruzdur. Elbette biçare insanların ebedperest kalbini ve aşk-ı bekàya meftun olan ruhunu güldürecek, sevindirecek, meşru dairesinde ve müteşekkirâne, huzurkârâne, gafletsiz, mâsumâne eğlencelerdir ve sevap cihetiyle bâki kalan sevinçlerdir. Bunun içindir ki, bayramlarda gaflet istilâ edip gayr-ı meşru daireye sapmamak için, rivayetlerde, zikrullaha ve şükre çok azîm tergibat vardır. Tâ ki, bayramlarda o sevinç ve sürur nimetlerini şükre çevirip, o nimeti idame ve ziyadeleştirsin. Çünkü şükür nimeti ziyadeleştirir, gaflet ise kaçırır.

Said Nursî​

Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	adese: mercek
azîm: çok büyük	aşk-ı bekà: devamlı ve kalıcı olma aşkı
beyan etmek: açıklamak	biçare: çaresiz
bâki: devamlı ve kalıcı olan	cihet: taraf, yön
ebedperest: sonsuz hayata arzulu	endişe-i istikbal: gelecek endişesi
gaflet: Allah’ın emir ve yasaklarına duyarsız davranma hâli	gafletkârâne: Allah’ın emirlerine karşı umursamaz ve duyarsız davranırcasına
gayr-ı meşru: helâl olmayan, dine aykırı	hakikat: gerçek, esas
huzurkârâne: kişinin kendisini Allah’ın huzurunda hissetmesi şeklinde	idame: devam
inkişaf eden: ortaya çıkan	inkılâp etmek: dönüşmek
istikbal: gelecek	istilâ etmek: işgal altına almak
kaide: kural	kemâl-i neş’e: tam bir neşe
küllü âtin karîb: gelecekte olacak her şey yakındır	meftun: düşkün
mezaristan: mezarlık	mezaristan ehli: mezardakiler
meşru: helal, dine uygun	muvakkat: geçici
mâsumâne: günahsız bir şekilde	müteharrik: hareketli
müteşekkirâne: teşekkür ederek	nazar-ı hayal: bir meseleye hayalen bakmak
nev-i beşer: insanlar	nimet: iyilik, ihsan
nükte: ince ve derin anlamlı söz	rivayet: Hz. Peygamberden (a.s.m.) aktarılan ifade, hadis-i şerif
sima: yüz	tergibat: teşvikler, istek uyandırıcı ifadeler
tevahhuş: korkma, ürküntü	vaziyet: durum, hâl
vaziyet-i hayatiye: hayat durumu	zevâl: gelip geçicilik, yokluk
zikrullah: Allah’ı çeşitli ifadelerle anma	ziyadeleştirmek: çoğaltmak
âkıbetbîn: âkıbeti gören; ileri görüşlü	şâşaalı: gösterişli, göz alıcı bir şekilde
şükür: teşekkür etme, Allah’a karşı minnet duyma

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 439

On Birinci Nükte

Bir düstur

​

Risale-i Nur talebeleri, Risale-i Nur’un dâiresi hâricinde nur aramamalı ve aramaz. Eğer ararsa, Risale-i Nur’un penceresinden ışık veren mânevî güneşe bedel bir lâmbayı bulur, belki güneşi kaybeder.

Hem Risale-i Nur’un dâiresindeki hâlis, pek kuvvetli ve her ferdine çok ruhları kazandıran ve Sahâbenin sırr-ı verâset-i Nübüvvetle meşreb-i uhuvvetkârânesini gösteren “meşreb-i hıllet ve meslek-i uhuvvet” ise, hâriç dâirelerde o pedere ve o mürşide üç cihetle zarar vermek suretiyle, bir pederi aramaya ihtiyaç bırakmaz; birtek peder yerine, pek çok ağabeyi buldurur. Elbette büyük kardeşlerin müteaddit şefkatleri, bir pederin şefkatini hiçe indirir.

Dâireye girmeden evvel bulduğu şeyhi, her fert o şeyhini, mürşidini, dâirede dahi muhâfaza edebilir. Fakat şeyhi olmayan, dâireye girdikten sonra, ancak dâire içinde mürşid arayabilir. Hem Risaletü’n-Nur’un velâyet-i kübrâ olan sırr‑ı verâset-i Nübüvvet feyzini veren ders-i hakâik dâiresindeki ilm-i hakikat dahi dâire hâricindeki tarikatlere ihtiyaç bırakmaz. Meğer tarikati yanlış anlayıp, güzel rüyalar, hayaller, nur ve zevklere müptelâ ve âhiret faziletinden ayrı olan dünyevî ve hevesî zevkleri arzulayan ve merciiyet makamını isteyen nefisperestler ola...

Bu dünya dârü’l-hizmettir; külfet ve meşakkat ile ücret ölçülür—dârü’l-mükâfat değil. Onun içindir ki, ehl-i hakikat keşif ve kerâmetlerdeki ezvâk ve envâra ehemmiyet vermiyorlar. Belki bazan kaçıyorlar, setrini istiyorlar.

Hem Risale-i Nur’un dâiresi çok geniştir; şâkirtleri pek çoktur. Hârice kaçanları aramaz, ehemmiyet vermez, belki daha içine almaz. Her insanda bir kalp var. Bir kalp ise, hem dâirede, hem hâriçte olamaz.

Hem hâriçteki irşâda hevesli zâtlar, Risale-i Nur’un şâkirtleriyle meşgul olmamalı.

Risaletü’n-Nur: Risale-i Nur’un diğer bir adı	Sahâbe: Hz. Peygamberi (a.s.m.) gören ve onun yolundan giden Müslümanlar
bedel: karşılık	cihet: yön
ders-i hakâik: hakikatlere ulaştırma dersi	dârü’l-hizmet: hizmet alanı
dârü’l-mükâfat: ödüllendirme yeri	dünyevî: dünya ile ilgili
düstur: kural	ehemmiyet: değer, önem
ehl-i hakikat: doğru ve hak yolda olan kimseler	envâr: nurlar
ezvâk: zevkler, lezzetler	fazilet: üstün değer
ferd: kişi, birey	feyiz: mânevî bereket, bolluk
hevesî: zevk ve hevesten kaynaklanan	hâlis: içten, ihlâslı
hâriç: dış	ilm-i hakikat: hakikat ilmi, bilgisi
irşad: doğru yolu gösterme, uyarma	kerâmet: ihsan; Allah’ın sevdiği kullarına ikram olarak verdiği olağanüstü hal ve özellik
keşif: mânevî alemlerdeki gizli olan hakikatleri açığa çıkarma	külfet: güçlük, zorluk
makam: derece	merciiyet: müracaat yeri olma
meslek-i uhuvvet: kardeşlik mesleği	meşakkat: güçlük, zorluk
meşreb-i hıllet: yakın dostluğu öngören hareket tarzı	meşreb-i uhuvvetkârâne: kardeşliği öngören hareket tarzı
muhâfaza etmek: korumak, saklamak	müptelâ: bağımlı, düşkün
mürşid: irşad eden, doğru yolu gösteren	müteaddit: çeşitli, birçok
nefisperest: nefsin arzu ve isteklerine çok düşkün olan	peder: baba
setretme: örtme, gizleme	suret: şekil, yön
sırr-ı verâset-i Nübüvvet: Peygamber varisliğinin sırrı	tarikat: İlâhî hakikatlere ulaşmak için, şeyhin gözetiminde takip edilen yol
velâyet-i kübrâ: en büyük velilik	âhiret: öteki dünya, ölümden sonraki ebedî hayat
şeyh: bir tarikatta en üst konuma ulaşmış kimse; bir tekkede ders veren ve müritleri bulunan kimse	şâkirt: talebe, öğrenci

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 440

Çünkü üç cihetle zarar görmeleri muhtemeldir. Takvâ dâiresindeki talebeler irşâda muhtaç olmadıkları gibi, hâriçte kesretli namazsızlar var. Onları bırakıp bunlarla meşgul olmak irşad değildir. Eğer bu şâkirtleri severse, evvelâ dâire içine girsin, o şâkirtlere peder değil, belki kardeş olsun—fazileti ziyade ise ağabeyleri olsun.

Hem bu hâdisede göründü ki, Risale-i Nur’a intisâbın çok ehemmiyeti var ve çok pahalı düştü. Ve buna bu fiyatı veren ve o yolda bütün âlem-i İslâm nâmına dinsizliğe karşı mücâhede vaziyetini alan aklı başında bir adam, o elmas gibi mesleği terk edip başka mesleklere giremez.

Said Nursî



​

​

Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	cihet: taraf, yön
ehemmiyet: değer, önem	evvelâ: ilk olarak
fazilet: üstün değer	hâriç: dış
intisâb: bağlanma	irşad: doğru yolu gösterme, uyarma
kesretli: pek çok	muhtemel: ihtimal dahilinde
mücâhede: cihad etme, din düşmanına karşı mücadele yapma	nâmına: adına
peder: baba	takvâ: Allah’tan korkup emir ve yasaklarına titizlikle uyma
vaziyet: durum	ziyade: çok, fazla
âlem-i İslâm: İslâm dünyası	şâkirt: öğrenci, talebe

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 441

On İkinci Nükte

​

Aziz kardeşlerim!

Gücenmemek şartıyla bu defa takdirkârane değil, belki tenkidkârane iki küçük meseleyi beyan edeceğim:

Birincisi: Ben, sizleri ve Risale-i Nur’u müdâfaa için çok davalarda bulundum. O davalardaki şahidlerimin birinci sınıfı sizlerdiniz. Halbuki, inkârınızla hem beni şahidsiz bıraktınız, hem de hakkımdaki ittihamı takviye ettiniz. Çünkü, sizin kaçmanız ve inkârınız, “Demek bir şey var ki, bunlar yanaşmıyorlar” diye fikir verdi. Hem ben sizlerin nasıl tebrienize çalıştım, sizden çoluk çocukları olmayan kısmı beni yalnız bırakmamak için merdâne yanaşmak lazımdı. Fakat, iş işten geçti, yeniden yanaşmağa lüzum yok.

İkinci mesele: Seciye-i âliye-i Sahabeyi ve meşreb-i nurânî-i peygamberiyi beyan eden Risale-i Nur dairesindeki feyze kanaat etmeyip, bir kısım kardeşlerimiz tarikat hevesiyle üstadının ve kardeşlerinin şahs-ı mânevîsinin rızasını ve iznini almadan başka yerde o hevesle, hem kendine faidesi olmayarak, hem bizlere, hem Risale-i Nur’a, hem musibetzede arkadaşlarımıza, Risale-i Nur’a girmeyen rüfekamıza zarar ve müteaddid ve dikkatle bizi tecessüs eden adamların nazar-ı dikkatini celbe medar bir heveste bulundular. Ben ki, her birinizi yüz hemşehrime değiştirmediğimi resmen mahkemede iddia ettim ve beni ziyaret edenlere karşı iddia etmişim ki; Risale-i Nur talebelerinin en küçüğünü, hariç bir veliden daha ehemmiyetli gördüğümü ve Kuleönlü Ali, Lütfi gibi genç ve hâlis Risale-i Nur talebelerini hariçteki büyükçe bir veliye tercih ettiğimi çok emarelerle benden anladığınız halde, nasıl oluyor ki menfaatsiz, belki zararlı bir heves yolunda arkadaşlarının şahs-ı mânevîsinin malum ve âli makamını ve Üstadınızın

Kuleönlü Ali: (bk. bilgiler – Küçük Ali)	Lütfi: (bk. bilgiler – Abdullah Lütfi Özerdem)
Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	aziz: çok değerli, izzetli
beyan etmek: açıklamak, izah et¬mek	ehemmiyetli: değerli, kıymetli
ehl-i ilim: ilim ehli olanlar, âlimler	ehl-i takvâ: takvâ sahipleri; Allah’tan korkup emir ve yasaklarına titizlikle uyan kimseler
emniyet: güven	emâre: belirti, işaret
entrika: dalavere, dolap çevirme	faide: fayda, yarar
feyiz: ilham, irfân, bereket	gücenme: darılma
hariç: bir şeyin dışında olan	hemşehri: aynı şehirli olan
heves: gelip geçici arzu ve istek	huruf: harfler
hâlis: saf, samimi	hükûmet: idare, yönetim
intişar: yayılma	ittiham: suçlama, suçlu duruma düşürme
kanaat etmek: yetinmek	makam: konum, derece
malûm: bilinen, belli	medar: sebep
menfaat: çıkar, kişisel yarar	merdâne: mertçe
meşreb-i nurânî-i peygamberî: peygamberin nurlu yolu	musibetzede: belâya, sıkıntıya düşmüş olan kimse
müdafaa: savunma	müdafaat: savunmalar
müteaddit: bir çok, çeşitli	nazar-ı dikkati celb: dikkat çekme
nazar-ı millet: milletin bakışı, düşüncesi	rüfeka: refikler, arkadaşlar
rıza: memnuniyet	seciye-i âliye-i Sahabe: Sahabelerin yüksek karakteri
takdirkârâne: takdir edercesine	takviye etmek: güçlendirmek, desteklemek
talebe: öğrenci	tarikat: İlâhî hakikatlere ulaşmak için, şeyhin gözetiminde takip edilen yol
tebrie: beraat ettirme	tecessüs eden: casusluk yapan, gizlice araştıran
tekerrür etme: tekrarlanma	tenkidkârane: eleştiri şeklinde
vasıta: aracı	veli: Allah dostu
âli: yüksek	şahs-ı mânevî: belli bir kişi olmayıp bir cemaatten meydana gelen mânevî şahıs

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 442

müsellem size karşı hayırhahlığını düşünmeyip, hariçte makamı—sizce meçhul—ve hem o bîçareye zararlı bir surette şeyhlik damarını tahrik etmek suretinde sohbet etmek muvafık değildir.

Bu tenkid—haşa—sizin umumunuza ve ekserinize ait değil, yalnız bir iki üç zatın kusurlarına da değil, kalblerinin fazla safvetinden ve tarikata ziyade heveslerindendir. Hem Isparta’nın en zaif damarı, sebeb-i ittihamımız olan tarikatı en kuvvetli sebep göstermeleri, zannederim bu mânasız tarikat hevesi sebebiyet vermiştir. Burada bu tevkifimizin en kuvvetli sebebi, bu bazı safdillerin hevesinden ve benimle de münasebetleri tarikat süsü verdiğinden tahmin ederim. Pek çok rica ederim benim bu tenkidimden gücenmeyiniz.

Said Nursî



​

On Üçüncü Nükte

​

Kardeşlerim,

Risale-i Nuru müdâfaa ve muhafazasında herkes, hatta ben de çekilsem, beş kardeşimizin çekilmemeleri gerektir. Bu arkadaşlarımız: Hüseyin Usta, Halil İbrahim, Re’fet Bey, Hüsrev ve Hakkı Efendi’lerdir. Üç evvelkilerin ihtiyarsız ihtiyatsızlığı; diğer ikisinin zâhirî düşmanlarının şahsî garazları yüzünden Risale-i Nura karşı çok fazla zarar yapılmak istenilmesine göre, Risale-i Nur ehemmiyetli bir sûrette iştihar ve intişar etmesi gibi bir nimet-i uzmâyı netice vermeseydi, bu kadar mazur ve masum Risale-i Nur şakirdlerinin teellümatına sebebiyet verdiklerinden dolayı bu kardeşlerimizin ruhları pek çok sıkılacaktı.

İşte herkesten ziyade bu beş kardeşimizin ihtiyat edip yek-vücud bulunmaları lâzımdır.

​

Hakkı Efendi: (bk. bilgiler – Hakkı Tığlı)	Halil İbrahim: (bk. bilgiler – Halil İbrahim Çöllüoğlu)
Hüseyin Usta: (bk. bilgiler – Hüseyin Zevki Usta)	Hüsrev: (bk. bilgiler – Hüsrev Altınbaşak)
Isparta: (bk. bilgiler)	Re'fet Bey: (bk. bilgiler)
Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	bîçare: çaresiz, zavallı
ekser: çoğunluk	evvel: önce olma
garaz: kötü kasıt	hayırhah: başkasının iyiliğini isteyen
hâşâ: asla öyle değil	ihtiyarsız: iradesiz, düşünmeden
ihtiyat etmek: önlem almak, tedbirli olmak	ihtiyatsız: önlem almadan, tedbirsiz
intişar etmek: yayılmak, dağılmak	iştihar etmek: meşhur olmak, tanınmak
mazur: mazeretli	meçhul: bilinmeyen
muhafaza: koruma	muvafık: uygun, yerinde
müdafaa: savunma	münasebet: ilişki, bağlantı
müsellem: doğruluğu şüphesiz kabul edilmiş	netice verme: sonuç verme
nimet-i uzmâ: büyük nimet	nükte: ince ve derin anlamlı söz
rica etmek: ummak, ümit etmek	safdil: saf kalpli, kolay aldanan
safvet: paklık, temizlik	sebeb-i ittiham: suçlama sebebi
sebebiyet vermek: neden olmak	suret: biçim, şekil
tahrik etmek: harekete geçirmek	tarikat: İlâhî hakikatlere ulaşmak için, şeyhin gözetiminde takip edilen yol
teellümat: elemler, acılar	tenkid: eleştiri
tevkif: tutuklama	umum: bütün
yekvücud: tek vücud	zahirî: açık, görünürde
zaif: zayıf	ziyade: çok, fazla
şakird: talebe, öğrenci	şeyh: bir tarikatta en üst konuma ulaşmış kimse; bir tekkede ders veren ve müritleri bulunan kimse

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 443

On Dördüncü Nükte

​

Kardeşlerim,

Kalbime ihtâr edildi ki; nasıl ki, Mesnevi-î Şerif, şems-i Kur’ân’dan tezâhür eden yedi hakikattan bir hakikatın âyinesi olmuş, kudsî bir şerâfet almış; Mevlevîlerden başka daha çok ehl-i kalbin lâyemut bir mürşidi olmuş. Öyle de, Risâle-i Nur şems-i Kur’âniyenin ziyâsındaki elvân-ı seb’ayı ve o güneşteki renk renk, çeşit çeşit yedi nûru birden âyinesinde temessül ettirdiğinden—inşâallah—yedi cihetle şerîf ve kudsî ve yedi Mesnevî kadar ehl-i hakikata bâkî bir rehber ve bir mürşid olacak.

On Beşinci Nükte

​

Kardeşlerim,

Hafîz-i Zülcelâlin hıfz ve himayetine bakınız ki, meselemiz münasebetiyle Risale-i Nur'un risaleleri adedine muvafık olarak, yüz yirmi kusür adamın mahrem evraklarıyla istintakta oldukları halde ve ecnebîlerin entrikalarıyla ve muhalif komitecilerin dolaplarıyla mevcut ve münteşir müteaddit cemiyetlerin hiçbirisiyle, Risale-i Nur'un hiçbir şakirdinin münasebettarlığını gösterecek hiçbir madde bulunmaması, gayet zahir ve parlak bir himaye-i Rabbaniyedir. Muhafaza-i İlâhiyeye ve İmam-ı Ali (r.a.) ve Gavs-ı Âzam (k.s.), Risale-i Nur'a ait keramet-i gaybiyelerini cidden teyid eden bir inayet-i Rahmâniyedir. Kırk ikilik bir top güllesini, kırk iki mâsum ve mazlum kardeşlerimizin dergâh-ı İlâhiyeye açılan elleriyle doldurup, geri çevirip, atanların başlarında mânen patlattırdı. Bizlere, yalnız ehemmiyetsiz, sevaplı, hafif birkaç yara bereden başka olmadı. Böyle bir seneden beri doldurulan bir toptan, böyle pek az zararla kurtulmak harikadır.

Gavs-ı Âzam: [bk. bilgiler – Abdulkâdir-i Geylânî (k.s.)]	Hafîz-i Zülcelâl: sonsuz haşmet ve yücelik sahibi, büyük küçük herşeyi kaydedip koruyan Allah
Mesnevi-î Şerif/Mesnevî: (bk. bilgiler – Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî)	Mevlevîler: Mevlevî tarikatına bağlı olanlar
bâkî: devamlı ve kalıcı olan	cemiyet: dernek
cidden: ciddî olarak	cihet: taraf, yön
dergâh-ı İlâhiye: Allah’ın yüce katı, makamı	ecnebî: yabancı
ehl-i hakikat: doğru ve hak yolda olan kimseler	ehl-i kalb: kalb ehli, mânevî derecelere yükselen kişiler
elvân-ı seb’a: yedi renk	entrika: dalavere, dolap çevirme
hakikat: asıl, esas, gerçek mahiyet	himayet: koruma
himâye-i Rabbâniye: Allah’ın koruma ve himâyesi	hıfz: koruma, muhafaza etme
ihtâr edilmek: uyarılmak	inayet-i Rahmâniye: çok merhametli ve şefkatli olan Allah’ın inayeti, yardımı
inşaallah: Allah izin verirse	istintak: konuşturma, sorgulama
keramet-i gaybiye: gelecekle ilgili keramet	komite: cemiyet, topluluk
kudsî: her türlü kusur ve noksandan uzak	lâyemut: ölümsüz
mahrem: gizli	mazlum: zulme uğramış
mevcut: var olan	muhafaza-i İlâhiye: İlâhî muhafaza, Allah’ın koruması
muhalif: aykırı, zıt	muvafık: uygun
mânen: mânevî yönden	münasebet: bağlantı, ilgi
münasebettar: alâkalı, ilgili	münteşir: yayılmış
mürşid: irşad eden, doğru yolu gösteren	müteaddit: bir çok, çeşitli
risale: Risale-i Nur’un her bir bölümü	temessül etmek: göstermek, yansıtmak
teyid etmek: desteklemek	tezâhür etmek: ortaya çıkmak, görünmek
zahir: açık, âşikar	ziya: ışık
İmam-ı Ali: [bk. bilgiler – Ali (r.a.)]	şems-i Kur’ân: Kur’ân güneşi
şerâfet: şereflilik	şerîf: şerefli, yüce

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 444

Böyle pek büyük bir nimete karşı, şükür ve sürur ve sevinçle mukabele etmek gerektir. Bundan sonraki hayatımız bize ait olamaz; çünkü müfsidlerin plânlarına göre, yüzde yüz mahv idik. Demek bundan sonraki hayatı kendimize değil, belki hak ve hakikate vakfetmeliyiz. Şekvâ değil, şükrettirecek rahmetin izini, yüzünü, özünü görmeye çalışmalıyız.

On Altıncı Nükte​

Kardeşlerimden ricâ ederim ki:

Sıkıntı veya ruh darlığından veya titizlikten veya nefis ve şeytanın desiselerine kapılmaktan veya şuursuzluktan arkadaşlardan sudur eden fena ve çirkin sözleriyle birbirine küsmesinler ve “Haysiyetime dokundu” demesinler. Ben o fena sözleri kendime alıyorum. Damarınıza dokunmasın, bin haysiyetim olsa kardeşlerimin mabeynindeki muhabbete ve samimiyete fedâ ederim.

On Yedinci Nükte​

Kardeşlerim,

Maatteessüf başımıza gelen şefkat tokatını, iki üç gündür, kat’i bir kanaatla anladım. Hattâ, ehl-i isyan hakkında gelen bir âyetin çok işarâtından bir işareti bize bakıyor gibi hissettim. O da şudur: 1 فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ...اَخَذْنَاهُمْ yâni: “Onlara ihtar ettiğimiz ders ve nasihatı unuttukları ve amel etmedikleri vakit, onları tutup musîbet altına aldık.”

Evet, en âhirde sırr-ı ihlâsa dâir bir risâle bize yazdırıldı. Elhak, gayet âlî ve nurânî bir düstur-u uhuvvet idi. Ve on binler kuvvetle ancak mukabele edilir hâdiselere, musîbetlere karşı, o sırr-ı ihlâs ile on adamla mukavemet ettirebilir bir düstür-u kudsî idi. Fakat, maatteessüf başta ben, biz o ihtâr-ı mânevî ile amel edemedik. Bu âyetin mânâ-yı işârisiyle: اَخَذْنَاهُمْ cifrî tarihiyle bin üç yüz elli


[NOT]Dipnot-1 En’âm Sûresi, 6:44.[/NOT]

amel etmek: uygulamak, yerine getirmek	cifrî: (bk. bilgiler – cifir ilmi)
desise: hile, aldatma	düstur-u kudsî: kutsal prensip
düstur-u uhuvvet: kardeşlik kuralı	ehl-i isyan: Allah’a karşı isyan eden kimseler
elhak: gerçekten	hak ve hakikat: doğru ve gerçek
haysiyet: itibar, saygınlık	ihtar etmek: hatırlatmak
ihtâr-ı mânevî: mânevî yönden gelen uyarı	işarât: belirtiler
kanaat: görüş, fikir	kat’i: şüphesiz, kesin
maatteessüf: ne yazık ki	mabeyninde: arasında
mahv: yok olma	muhabbet: sevgi
mukabele etmek: karşılık vermek	mukavemet: dayanma, karşı koyma
musîbet: belâ, felaket	mânâ-yı işâri: işaretlerle ifade edilen mânâ
müfsit: bozguncu	nefis: insanı daima kötülüğe, haram olan zevk ve isteklere sevk eden duygu
nimet: iyilik, lütuf, ihsan	nurânî: nurlu, ışıklı
nükte: ince ve derin anlamlı söz	rahmet: ihsan, bağış
rica etmek: ummak, ümit etmek	risâle: küçük çaplı kitap
sudur eden: ortaya çıkan	sürur: mutluluk, sevinç
sırr-ı ihlâs: ihlâs sırrı	vakfetmek: bağışlamak
âhir: son	âlî: yüce
âyet: Kur’ân’da yer alan her bir cümle	şekvâ: şikayet
şuursuz: bilinçsiz	şükür: teşekkür etme, Allah’a karşı minnet duyma

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 445

iki eder. Aynı tarihiyle tutturulduk. Bir kısmımız şefkat tokadına giriftâr olduk. Bir kısmımız hakkında tokat değil, belki tokada mâruz olan kardeşlerimize medâr-ı tesellî ve kendilerine medâr-ı sevab ve istifade olmak için bu musîbetin içine alındı.

Evet, ihtilâttan men olunduğum için üç aydan beri yeniden üç gündür ben, kardeşlerimin dâhilî ahvâline de muttâli oldum. Hiç hatır ve hayâlime gelmez en hâlis zannettiğim kardeşlerimde sırr-ı ihlâsa münâfi hareket vukûa gelmişti. Ondan anladım ki:
1 فَلَمَّا نَسُوا مَا ذُكِّرُوا بِهِ...اَخَذْنَاهُمْ âyetinin uzaktan uzağa bir mânâ-yı işârîsi bize de bakıyor. Ehl-i dalâlet için nâzil olan bu âyet onlara azaptır. Fakat bizim için terbiye-i nüfûs ve keffáretü’z-zünûb ve tezyîd-i derecât için şefkat tokadıdır. Biz elimizdeki kıymettar nimet-i İlâhiyeyi tam takdir etmediğimizden, tokat yediğimize bir delil şudur ki: En kudsî bir mücâhede-i mâneviyeyi tazammun eden ve sırr-ı verâset-i nübüvvetle velâyet-i kübrânın feyzine mazhar ve sahâbenin sırr-ı meşrebine medâr olan Risâle-i Nur ile hizmet-i kudsiye-i Kur’âniyemize kanâat etmeyip, menfaatı şimdilik bize pek az ve bu vaziyetimize mühim zararı muhtemel tarikat hevesinin birkaç defa şiddetle ihtarımla önü alınmasıdır. Yoksa, hem vahdetimizi bozacaktı, hem dört elifin tesânüdüyle bin yüz on birden dört kıymetine tenzil eden teşettüt-ü efkâr ve bu gayet ağır hâdiseye karşı kuvvetimizi hiçe indiren tenâfür-ü kulûba uğrayacaktı.

Gülistan sahibi Şeyh Sa’di-i Şirâzî naklediyor, der: “Ben bir ehl-i kalbi tekkede, seyr-i sülûk ile meşgul iken görmüştüm. Birkaç gün sonra onu talebeler içinde,


[NOT]Dipnot-1 Onlara ihtar ettiğimiz ders ve nasihatı unuttukları ve amel etmedikleri vakit, onları tutup musîbet altına aldık. En’âm Sûresi, 6:44.
[/NOT]

Gülistan: (bk. bilgiler – Sâdi-i Şirâzî)	Sahâbe: Hz. Peygamberi (a.s.m.) hayattayken gören ve onun yolundan giden Müslümanlar
ahvâl: hâller, durumlar	azap: acı, sıkıntı
dâhilî: içteki	ehl-i dalâlet: doğru ve hak yoldan sapanlar, inançsız kimseler
ehl-i kalb: kalp yoluyla mânevî derecelere yükselen kişiler	elif: Arap alfabesinin ilk harfi (elif harfine benzemesinden dolayı (1) rakamı karşılığında da kullanılır)
feyiz: mânevî gıda, bereket	giriftâr olmak: yakalanmak
heves: gelip geçici arzu ve istek	hizmet-i kudsiye-i Kur’âniye: Kur’ân’a dayalı kutsal hizmet
hâlis: samimî, ihlâslı	ihtar: hatırlatma
ihtilât: insanlar arasına karışma	istifade etmek: faydalanmak
kanâat etmek: yetinmek	keffáretü’z-zünûb: günahların bağışlanmasına vesile
kudsî: her türlü kusur ve noksandan uzak, kutsal	kıymet: değer
kıymettar: değerli	mazhar: bir şeye ulaşma, bir şeyi elde etme
medâr olmak: kaynak, dayanak olmak	medâr-ı sevab: sevap kaynağı, sebebi
medâr-ı tesellî: teselli kaynağı, sebebi	men olunmak: yasaklanmak
menfaat: fayda	muhtemel: ihtimal dahilinde
musîbet: belâ, felaket	muttalî: haberdar olma, bilgi sahibi olma
mânâ-yı işârî: işaret edilen mânâ	mâruz olmak: bir şeyle yüz yüze gelmek
mücâhede-i mâneviye: mânevî olarak yapılan cihad	münâfi: aykırı, zıt
nimet-i İlâhiye: Allah’ın nimeti	nâzil olmak: inmek
seyr-i sülûk: mânevî makamlarda yapılan seyir ve seyahat	sırr-ı ihlâs: ihlâs sırrı, esprisi
sırr-ı meşrep: meslek sırrı	sırr-ı verâset-i nübüvvet: Peygamberlik varisliğinin sırrı
talebe: öğrenci	tarikat: İlâhî hakikatlere ulaşmak için, şeyhin gözetiminde takip edilen yol
tazammun eden: içeren	tekke: tarikat ehlinin zikir ve ders için toplandıkları yer
tenzil etmek: indirmek	tenâfür-ü kulûp: kalplerin birbirinden nefret etmesi
terbiye-i nüfûs: nefislerin terbiyesi	tesânüd: dayanışma, karşılıklı yardımlaşma
tezyîd-i derecât: derecelerin artması	teşettüt-ü efkâr: fikir ayrılıkları
vahdet: birlik	vaziyet: durum
velâyet-i kübrâ: en büyük velilik makamı	vukûa gelmek: gerçekleşmek
âyet: Kur’ân’da yer alan her bir cümle	Şeyh Sa’di-i Şirâzî: (bk. bilgiler – Sâdi-i Şirâzî)

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 446

medresede gördüm. Ne için o feyizli tekkeyi terkedip, bu medreseye geldin, dedim. O da dedi ki: Orada herkes kendi nefsini—eğer muvaffak olursa—kurtarabilir. Burada ise bu âlî-himmet şahıslar kendileriyle beraber çoklarını kurtarmaya çalışıyorlar. Uluvv-ü cenâb, uluvv-ü himmet bunlardadır. Fazîlet ve himmet bunlardadır. Onun için buraya geldim.”

Şeyh Sa’dî bu vâkıayı, kısaca hülâsasını Gülistan’ında yazmıştır.

Acaba, talebelerin, نَصَرَ, نَصَرَا, نَصَرُوا, نَصَرَتْ... gibi sarf ve nahvin küçücük meseleleri tekkelerdeki virdlere râcih gelirse, Risâle-i Nur’un:

اٰمَنْتُ بِاللهِ وَمَلٰۤئِكَتِهِ وَكُتُبِهِ وَرُسُلِهِ وَبِالْيَوْمِ اْلاٰخِرِ 1​

deki hakaik-ı kudsiye-i imâniyeyi en kat’î ve vâzıh bir sûrette ders verip, en muannid zındıkları ve en mütemerrid feylesofları susturup ders verirken, onu bırakıp, yahut sekteye uğratıp, veyahut kanâat etmeyip, tarikat hevesiyle Risâle-i Nur’dan izin almayarak kapanmış hangâhlara girmek, ne derece yanlış olduğunu ve bizim bu şefkat tokadına ne derece istihkak kesbettiğimizi gösteriyor.

Said Nursî



​

​

[NOT]Dipnot-1 “Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, âhiret gününe iman ettim.”

[/NOT]

Gülistan: (bk. bilgiler – Sâdi-i Şirâzî)	Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)
fazîlet: yüksek meziyet, erdem	feyiz: mânevî gıda, bereket
feylesof: filozof, felsefeci	hakaik-ı kudsiye-i imâniye: kutsal iman hakikatleri, esasları
hangâh: derviş evi, büyük tekke	heves: gelip geçici arzu ve istek
himmet: ciddî gayret, fedakârlık	hülâsa: özet
istihkak kesbetmek: hak kazanmak	kanâat etme: yetinme
kat’î: kesin	medrese: İslâm dünyasında düzenli öğretim kuruluşu, okul
muannid: inatçı	muvaffak olmak: başarmak
mütemerrid: inatçı	nefis: bir kimsenin kendisi
râcih: üstün gelen, tercih edilen	sarf ve nahiv: Arapça dil bilgisi, gramer
sekteye uğratmak: engellemek	sûret: şekil
talebe: öğrenci	tarikat: İlâhî hakikatlere ulaşmak için, şeyhin gözetiminde takip edilen yol
tekke: tarikat ehlinin zikir ve ders için toplandıkları yer	uluvv-ü cenâb: yüksek makam ve kişilik sahibi
uluvv-ü himmet: yüksek gayret ve fedakârlık	vird: devamlı yapılan zikir
vâkıa: olay	vâzıh: açık, aşikâr
zındık: dinsiz	âlî-himmet: yüce himmetli
Şeyh Sa’di: (bk. bilgiler – Sâdi-i Şirâzî)

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 447

Bir Tenbih

İki küçük hikâye

​

Birincisi: Bundan on beş sene evvel Rusya’nın şimâlinde esir olduğum zaman doksan esir zabitlerimizle beraber büyük bir fabrika koğuşunda bulunuyorduk. Sıkıntı ve ruh darlığından çok münakaşalar, gürültüler oluyordu. Umumun bana karşı ziyade hürmetleri olduğundan teskin ediyordum. Sonra, sükûneti muhafaza için dört-beş zabiti tâyin ettim. Ve dedim; “Hangi köşede bir gürültü işittiniz, hemen yetişiniz. Hangi taraf haksız ise ona yardım ediniz.” Hakikaten bu tedbir ile gürültünün önü alındı. Benden soruldu: “Ne için haksıza yardım ediniz, diyorsun?”

Cevaben, o zaman demiştim ki: “Haksız insafsızdır. Bir dirhem menfaatını kırk dirhem istirahat-ı umumiye için bırakmaz. Haklı adam ise insaflı olur. Bir dirhem hakkını, sükûnet-i umumiyedeki kırk dirhem arkadaşının menfaatına fedâ eder, bırakır. Gürültü kalkar, sükûnet iade edilir. Bu koğuştaki doksan zât istirâhat eder. Eğer, haklıya muâvenet edilse, gürültü daha ziyadeleşecek. Bu nevi hayat-ı içtimâiyede, menfaat-ı umumiyenin ehemmiyeti nazara alınır.”

İşte ey kardeşlerim! Bu hayatın, bu içtimaımızda, “Bu kardeşim bana haksızlık etti” diye “küstüm” demeyiniz. Bu pek hatâdır. O arkadaşın sana bir dirhem zarar vermiş ise, sen küsmekle kırk dirhem bizlere zarar veriyorsun. Belki kırk lira Risâle-i Nur’a zarar vermek muhtemeldir. Fakat lillâhilhamd pek haklı ve kuvvetli müdâfaatımız, arkadaşların mükerrer isticvâba gitmelerinin önünü aldığından, fesâdın önü alındı. Yoksa, birbirinden küsmüş kardeşler, bir sinek kanadı kadar küçük bir çöpün göze girmesi gibi veyahut bir kıvılcımın baruta düşmesi gibi, az bir garazla büyük bir zarar verebilirdi.

İkinci hikâye: Bir vakit ihtiyar bir kadının sekiz oğlu varmış. Herbirisine mevcut sekiz ekmekten birer ekmek verdi, kendine kalmadı. Sonra, herbirisi ekmeğinin yarısını ona verdi. Onun ekmeği dört oldu; ötekiler yarıya indi.

Kardeşlerim, ben de kırkınızın herbirinin musîbet hissesinin mânevî eleminin yarısını kendimde hissediyorum. Kendi şahsıma âit elemi, aldırmıyorum. Bir gün fazla muztar bulundum, “acaba hatamın cezâsı mıdır çekiyorum” diye geçmiş

Rusya: (bk. bilgiler)	dirhem: çok küçük
ehemmiyet: değer, önem	elem: acı, keder
fesâd: bozgunculuk	garaz: kötü kasıt
hakikaten: gerçekten	hayat-ı içtimâiye: sosyal hayat
hisse: pay	hürmet: saygı
iade etmek: geri vermek	isticvâb: sorguya çekmek
istirahat-ı umumiye: genel huzur ortamı	istirâhat etme: dinlenme
içtima: toplanma	lillâhilhamd: Allah’a hamd olsun!
menfaat: fayda	menfaat-ı umumiye: toplumun genelini ilgilendiren fayda
mevcut: var	muhafaza etmek: korumak
muhtemel: ihtimal dahilinde	musîbet: âfet, belâ
muztar: çaresiz	muâvenet: yardım
müdâfaat: savunmalar	mükerrer: tekrarlanan
münakaşa: tartışma	nazara almak: dikkate almak
nevi: çeşit, tür	sükûnet: sakinlik
sükûnet-i umumiye: genel sakinlik	tedbir: önlem
tenbih: uyarı	teskin etmek: sakinleştirmek
tâyin etmek: görevlendirmek, atamak	umum: bütün, genel
zabit: subay	ziyade: çok
ziyadeleşmek: artmak, çoğalmak	şimâl: kuzey

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 448

hâleti tetkik ettim. Gördüm ki, bu musîbeti kaynatmaya ve tahrik etmeye hiçbir cihette müdahalem olmadığını ve bilâkis kaçmak için mümkün tedbirleri istimâl ediyordum. Demek, bu bir kazâ-yı İlâhîdir. Ve bil-iltizam bir seneden beri müfsidlerin tarafından aleyhimize ihzâr ediliyordu. Kaçınmak kàbil değildi. Alâküllihâl başımıza geçirecek idiler. Cenâb-ı Hakka yüz bin şükür ki, musîbeti yüzden bire indirdi.

İşte bu hakîkata binaen “Senin yüzünden bu belâyı çektik” diye minnet etmeyiniz. Belki beni helâl ediniz. Ve bana dua ediniz. Hem birbirinizi tenkid etmeyiniz. Demeyiniz ki: “Sen böyle yapmasaydın, böyle olmayacaktı.” Meselâ, bir kardeşimiz iki üç imza sahibini söylemesiyle, müfsidlerin pek çok zâtları belâya atmak için düşündükleri plânı küçültüp, çoklarını kurtarmış. Değil zarar, belki büyük menfaat olmuş. Çok mâsumların bu belâdan kurtulmasına bir vesile oldu.

Said Nursî



​

​

Cenâb-ı Hak: Hakkın tâ kendisi olan şeref ve yücelik sahibi Allah	Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)
aleyh: karşıt, zıt	alâküllihâl: her durumda, eninde sonunda
belâ: büyük sıkıntı	bil-iltizam: zorunlu olarak
bilâkis: tersine	binaen: dayanarak
cihet: taraf, yön	desise: hile, aldatma
hakikat: gerçek	haysiyet: itibar, saygınlık
helâl etmek: bağışlamak	hâlet: durum, hâl
ihzâr etme: hazırlama	istimâl etmek: kullanmak
kabil: mümkün, olabilir	kazâ-yı İlâhî: Allah’ın emirlerinin, takdirinin yerine gelmesi
mabeyninde: arasında	menfaat: fayda
minnet etmek: iyilik karşısında kendini borçlu hissetmek	muhabbet: sevgi
musîbet: dert, sıkıntı	mâsum: günahsız
müfsid: bozguncu, fesad çıkaran	nefis: insanı daima kötülüğe, haram olan zevk ve isteklere sevk eden duygu
rica etmek: ummak, ümit etmek	samimiyet: içtenlik
sudur eden: ortaya çıkan	tahrik etmek: harekete geçirmek
tedbir: önlem	tenkid etmek: eleştirmek
tetkik etmek: incelemek	vesile: aracı

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 449

On Sekizinci Nükte

Eskişehir Hapishanesinde yazılmış bir parça

​

Kardeşlerim! Müteaddit defa Risâle-i Nur’un şakirtlerini lâyık oldukları tarzda müdafaa etmişim. İnşâallah mahkemede bağırarak derim. Hem Risâle-i Nur’u, hem şâkirdlerinin kıymetlerini dünyaya işittireceğim. Yalnız size bunu ihtâr ederim ki: “Bu müdâfaamdaki kıymeti muhâfaza etmenin şartı, bu hâdisedeki ağız yanmasıyla Risâle-i Nur’dan küsmemek ve üstâdından darılmamak ve kardeşlerinden—sıkıntıdan gelen bahanelerle—nefret etmemek ve birbirine kusur bulmamak ve isnad etmemektir.” Yalnız tahattur edersiniz ki, Risâle-i Kader’de ispat etmişiz ki: “Başa gelen zulümlerde iki cihet var ve iki hüküm vardır: Biri insanın, biri kader-i İlâhînin. Aynı hâdisede insan zulmeder, fakat kader âdildir, adâlet eder. Bu meselemizde, insanın zulmünden ziyade, kaderin adâleti ve hikmet-i İlâhiyenin sırrını düşünmeliyiz.”

Evet, kader, Risâle-i Nur talebelerini bu meclise çağırdı. Ve mücâhede-i mâneviye inkişâf etmesinin hikmeti; onları, bu hakikaten çok sıkıntılı olan medrese-i Yusufiyeye sevk etti. İnsan zulmü ve bahanesi bir vesile oldu. Onun için sakınınız; birbirinize; “Böyle yapmasaydım ben tevkif olmazdım” demeyiniz.

Said Nursî



​

​

Bu parça mahkeme müdâfaatının bir parçasıdır, her nasılsa buraya girmiş, çıkarılmamış, kalmış.

​

Mahkemenin Reis ve Âzâlarından ehemmiyetli bir hakkımı talep ederim.

Şöyle ki:

Bu meselede yalnız şahsım medar-ı bahis değil ki, siz beni tebrie etmekle ve hakikat-i hale muttali olmanızla mesele halledilmiş olsun. Çünkü, ehl-i ilim ve ehl-i takvânın şahs-ı mânevîsi, bu meselede, nazar-ı millette ittiham altına girdiği

Eskişehir Hapishanesi: (bk. bilgiler – Eskişehir)	Risâle-i Kader: Kader Risalesi, İman esaslarından olan kaderin anlatıldığı Yirmi Altıncı Söz
Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	cihet: taraf, yön
ehemmiyetli: önemli	ehl-i ilim: ilim ehli olanlar, âlimler
ehl-i takvâ: takvâ sahipleri; Allah’tan korkup emir ve yasaklarına titizlikle uyan kimseler	hakikat-ı hal: bir durumun gerçek yönü
hakikaten: gerçekten	hikmet: fayda, gaye
hikmet-i İlâhiye: Allah’ın gözettiği fayda ve gaye	hüküm: karar
ihtâr: uyarı	inkişâf etmek: açığa çıkmak
inşaallah: Allah izin verirse	isnad etmek: dayandırmak
ittiham: suçlama, suçlu duruma düşürme	kader/kader-i İlâhî: Allah’ın belirlediği kader programı
kıymet: değer	medar-ı bahis: söz konusu
medrese-i Yusufiye: Hz. Yusuf’un (a.s.) hapiste kalmasına benzetilerek, iman ve Kur’ân’a hizmetinden dolayı hapsedilenlerin kaldığı yer mânâsında hapishane	muhâfaza etmek: korumak
muttali olma: haberdar olma, bilme	mücâhede-i mâneviye: mânevî cihad; ilimle, fikirle ve imanla yapılan mücadele
müdafaa etmek: savunmak	müdafaat: müdafaalar, savunmalar
müteaddit: çeşitli, birden fazla	nazar-ı millet: milletin bakışı, düşüncesi
nükte: ince ve derin anlamlı söz	reis: başkan
sevk etmek: yönlendirmek	tahattur etmek: hatırlamak
talebe: öğrenci	talep etmek: istemek
tebrie etmek: beraat ettirmek	tevkif etmek: tutuklamak
vesile: aracı	ziyade: çok, fazla
zulüm: haksızlık	âdil: adaletli
âzâ: üye	üstad: hoca, öğretmen
şahs-ı mânevî: belli bir kişi olmayıp bir cemaatten meydana gelen mânevî şahıs	şâkirt: öğrenci, talebe

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 450

ve hükûmete dahi ehl-i takvâ ve ilme karşı bir emniyetsizlik geldiği ve ehl-i takvâ ve ilim, tehlikeli ve zararlı teşebbüslerden nasıl sakınacağını bilmesi lâzım olduğu için, benim müdâfaatımı kendim kaleme aldığım bu son kısmını, herhalde yeni hurufla, matbaa vasıtasıyla intişarını isterim. Tâ ki ehl-i takvâ ve ehl-i ilim, entrikalara kapılmayıp zararlı ve tehlikeli teşebbüslere yanaşmasınlar ve şahs-ı mânevisi nazar-ı millette ittihamdan kurtulsun. Ve hükûmet dahi, ehl-i ilim hakkında emniyet etsin ve bu anlaşmamazlık ortadan kalksın. Ve hükûmete ve millete ve vatana çok zararlı düşen bu gibi hâdiseler ve anlaşmamazlık daha tekerrür etmesin.

Elhak, bundan dokuz sene evvel Onuncu Söz, sekiz yüz nüsha yayılmasıyla, ehl-i dalâletin kalblerindeki inkâr-ı haşri kalblerinde sıkıştırıp lisanına getirmeye meydan vermedi, ağızlarını tıkadı ve harika burhanlarını gözlerine soktu. Evet, Onuncu Söz, haşir gibi bir rükn-ü azîm, imanın etrafında çelikten zırh oldu, ehl-i dalâleti susturdu. Elbette hükûmet-i Cumhuriye bundan memnun oldu ki, meb'usanın ve valilerin ve büyük memurların ellerinde kemal-i serbestiyetle Onuncu Sözün nüshaları gezdi.

Dört aydan beri, bu hayat-memat meselesinde, hiçbir yerden benim acınacak halim bir mektupla dahi sordurulmadığı ve benim hakkımda halkı tenfir edecek bir surette teşhir etmekle nefret-i âmmeyi aleyhime celb edip bütün bütün teshilât ve muavenetten mahrum kalmış, garip ve kimsesiz halimi tasvir eden, itiraznamemde izah ettiğim bir hikâye:

Bir zaman, bir padişahın müptelâ olduğu bir hastalığın ilâcı, bir çocuğun kanı imiş. O çocuğun pederi, çocuğu, hâkimin fetvasıyla bir para mukabilinde padişaha vermiş. Çocuk, mecliste ağlamak ve şekvâ yerine gülmüş. Sormuşlar:

"Neden istimdad etmiyorsun, şikâyet etmiyorsun, gülüyorsun?"

Demiş ki:

"İnsan, musibete giriftar olduğu vakit, evvel pederine, sonra hâkime, sonra padişaha şekva eder. Benim pederim, beni kesilmek için satıyor. İşte, hâkim de ölmekliğime karar veriyor. İşte, padişah benim kanımı istiyor. Bu antika ve pek garip ve şekli çok çirkin ve hiç görülmemiş bu hale karşı, ancak gülmekle mukabele edilir."

İşte, ey Şükrü Kaya Bey! Biz de o çocuk hükmüne geçtik. Derdimizi, evvel mahallî hükûmetteki valiye, sonra mahkeme adaletine, sonra Dahiliye Vekâletine müracaat edip mazlumiyetimizi beyan ederek zalimlerden bizi kurtarmak için arzıhal etmek mukteza-yı hal iken, gördük ki: En son şekvâmızı dinleyecek Dahiliye Vekilinin hakkımızda kapıldığı asılsız evhamına bir hakikat rengi vermek ve hatâsını örtmek fikriyle hatâsında ısrar etmesi daha büyük bir hatâ olduğunu düşünmediğinden, dûçar olduğu gurur hastalığına, kanımızı isteyerek, bizi asılsız bahanelerle perişan etmek istiyor. Biz de Şükrü Kaya'nın şahsını, Dahiliye Vekili olan Şükrü Kaya Beye şekvâ ediyoruz. HAŞİYE Eğer serbestiyeti tam muhafaza etmek isteyen ve hiçbir tesir karşısında mağlûp olmayan ve vicdanlarındaki hiss-i adaletle hükmeden

Said Nursî



​

​

Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	ehl-i ilim: ilim ehli olanlar, âlimler
ehl-i takvâ: takvâ sahipleri; Allah’tan korkup emir ve yasaklarına titizlikle uyan kimseler	emniyet etmek: güvenmek
emniyetsizlik: güvensizlik	entrika: dalavere, dolap çevirme
huruf: harfler	hükûmet: idare, yönetim
intişar: yayılma	ittiham: suçlama, suçlu duruma düşürme
müdafaat: savunmalar	nazar-ı millet: milletin bakışı, düşüncesi
tekerrür etme: tekrarlanma	vasıta: aracı
şahs-ı mânevî: belli bir kişi olmayıp bir cemaatten meydana gelen mânevî şahıs

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 451

On Dokuzuncu Nükte

​

Sual: Kısa bir zamandaki küfre mukabil, hadsiz bir zaman Cehennemde hapis nasıl adalet olur?

Elcevap: Sene 365 gün hesabıyla, bir dakikada katl, yedi (7) milyon sekiz yüz seksen dört (884) bin dakika hapis iktizası kanun-u adalet iken, bir dakika küfür bin katl hükmünde olduğundan, yirmi sene ömrünü küfürle geçiren ve küfürle ölen bir adam, kanun-u adaletle, elli yedi (57) trilyon iki yüz bir (201) milyar iki yüz (200) milyon sene, beşerin kanun-u adaletiyle hapse müstehak olur.

Elbette 1 فِيهَآ اَبَدًا adalet-i İlâhî ile veçh-i muvafakati bundan anlaşılıyor.

Birbirinden gayet uzak iki adedin sırr-ı münasebeti şudur ki:

Katl ve küfür, tahrip ve tecavüz olduğu için, gayre tesirat yapar. Bir dakikada katl, lâakal, zâhirî âdete göre, on beş sene maktulün hayatını selb eder, onun yerine hapse girer. Bir dakika küfür, bin bir esmâ-i İlâhîyi inkâr ve nukuşlarını tezyif ve kâinatın hukukuna tecavüz ve kemâlâtını inkâr ve hadsiz delâil-i vahdâniyeti tekzip ve şehadetlerini reddetmek olduğundan, kâfiri, bin seneden ziyade esfel-i sâfilîne atar, 2 خَالِدِينَ de hapseder.

​

[NOT]Dipnot-1 “Orada ebedî olarak kalacaklardır.” Nisâ Sûresi, 4:169.
Dipnot-2 “Ebedî kalıcılar…” Nisâ Sûresi, 4:169.[/NOT]

adalet: haklıya hakkını verme	adalet-i İlâhî: Allah’ın adaleti
beşer: insan	delâil-i vahdâniyet: Cenâb-ı Allah’ın birliğini gösteren deliller
esfel-i sâfilin: aşağıların en aşağısı	esmâ-i İlâhî: Allah’ın isimleri
gayr: başka, diğer	hadsiz: sınırsız, sayısız
hukuk: haklar	iktiza etmek: gerektirmek
inkâr etmek: kabul etmemek, reddetmek	kanun-u adalet: adalet kanunu
katl: öldürme, cinayet	kemâlât: mükemmel ve kusursuz özellikler
kâfir: Allah'ı veya Allah’ın bildirdiği kesin olan birşeyi inkâr eden kimse	kâinat: evren
küfür: Allah’ı veya Onun bildirdiği kesin olan birşeyi inkâr etmek (k-f-r)	lâakal: en az
maktul: öldürülen kişi	mukabil: karşılık
müstehak: hak etmiş, lâyık	nukuş: nakışlar
nükte: ince ve derin anlamlı söz	selb etmek: ortadan kaldırmak
sırr-ı münasebet: bağlantı sırrı	tahrip: yıkıp yok etme
tecavüz: haddi aşmak, saldırmak	tekzip: yalanlama
tesirat: tesirler, etkiler	tezyif: küçük düşürme
veçh-i muvafakat: uygun yön	ziyade: çok, fazla
zâhirî: görünüşte	şehadet: şahitlik

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 452

Yirminci Nükte

اِنَّمَآ اَمْرُهُ اِذَآ اَرَادَ شَيْئًا اَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكوُنُ 1​

Âyet-i kerîmenin işaretiyle, emir ile îcâd oluyor. Ve Kudret hazineleriك-ن ’dadır. Bu sırr-ı dakîkin vücûh-u kesîresinden birkaç veçhi Risalelerde zikredilmiştir. Burada, hurûf-u Kur’ân’ın, hususan sûrelerin başlarındaki mukattaât-ı hurûfun hâsiyetlerine ve fezâillerine ve tesirât-ı maddiyelerine dâir vürûd eden hadisleri, şu asrın nazar-ı maddîsine takrib etmek için, maddî bir misâl üzerinde o sırrın tefhîmine çalışacağız. Şöyle ki:

Zât-ı Zülcelâl olan Sahib-i Arş-ı Âzamın, mânevî bir merkez-i âlem ve kalb ve kıble-i kâinat hükmünde olan küre-i arzdaki mahlûkatın tedbirine medar dört arş-ı İlâhîsi var:

Biri, hıfz ve hayat arşıdır ki, topraktır. İsm-i Hafîzin ve Muhyînin mazharıdır.
İkinci arş, fazl ve rahmet arşıdır ki, su unsurudur.
Üçüncüsü, ilim ve hikmet arşıdır ki, unsur-u nurdur.
Dördüncüsü, emir ve irâdenin arşıdır ki, unsur-u havadır.

Basit topraktan, hadsiz hâcât-ı hayvâniye ve insâniyeye medâr olan maâdin ve hadsiz muhtelif nebâtâtın basit bir unsurdan, kemâl-i intizam ile, vahdetten hadsiz


[NOT]Dipnot-1 “Birşeyin olmasını murad ettiği zaman, Onun işi sadece ‘Ol’ demektir; o da oluverir.” Yâsin Sûresi, 36:82.[/NOT]

Kudret: Allah’ın bütün varlığı kuşatan güç ve iktidarı	Muhyî: bütün canlılara hayat veren Allah
Sahib-i Arş-ı Âzam: kâinatın payitahtı ve merkezi olan büyük Arşın sahibi	Zât-ı Zülcelâl: sonsuz büyüklük, yücelik ve haşmet sahibi olan Zât, Allah
arş/arş-ı İlâhî: Cenânb-ı Hakkın isim ve sıfatlarının hükmettiği makam, taht	fazl: cömertlik, ihsan
fezâil: faziletler, üstün özellikler	hadis: Peygamber Efendimizin (a.s.m.) mübarek söz, fiil ve hareketi veya onun onayladığı başkasına ait söz, iş veya davranış
hadsiz: sınırsız, sayısız	hikmet: herşeyin belirli gayelere yönelik olarak, mânâlı, faydalı ve tam yerli yerinde olması
hurûf-u Kur’ân: Kur’ân harfleri	hususan: özellikle
hâcât-ı hayvâniye ve insâniyeye: insanların ve hayvanların ihtiyaçları	hâsiyet: özellik
hıfz: koruma, saklama	irâde: dileme, tercih etme ve seçme gücü
ism-i Hafîz: Cenâb-ı Hakkın muhafaza eden, koruyan mânâsına gelen ismi	kemâl-i intizam: mükemmel bir düzen
küre-i arz: yerküre, dünya	kıble-i kâinat: bütün evrenin yöneldiği kıble
mahlûkat: varlıklar	mazhar: ayna, görüntü yeri
maâdin: madenler	medar: kaynak
merkez-i âlem: bütün varlıklar âleminin merkezi	muhtelif: çeşitli
mukattaât-ı hurûf: Kur’ân’da sûrelerin başında zikredilen tek harfler (Elif, lam, mim gibi)	nazar-ı maddî: olayları ve varlıkları sadece dış görünüşüne göre değerlendirme
nebâtât: bitkiler	nükte: ince ve derin anlamlı söz
rahmet: şefkat, merhamet	risale: Risale-i Nur’u oluşturan bölümlerden herbiri
sırr-ı dakîk: ince sır	takrib etmek: yakınlaştırmak
tedbir: çekip çevirme, ihtiyacını karşılama	tefhim: anlatma
tesirât-ı maddiye: maddî etkiler	unsur: bir şeyi oluşturan temel öğe
unsur-u hava: hava unsuru	unsur-u nur: nur unsuru
vahdet: birlik	vecih: şekil, yön
vücûh-u kesîre: pek çok yönler; çok yönlülük	vürûd eden: söylenen, ifade edilen
zikredilmek: anılmak, belirtilmek	âyet-i kerime: şerefli âyet, Kur’an’ın herbir cümlesi
îcâd olunmak: yaratılmak, var edilmek

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 453

kesret, basitten nihâyetsiz muhtelif envâ, sade bir sayfada hadsiz muntazam nukùş gözümüzle gördüğümüz gibi; suyun, hususan hayvânât nutfelerinin su gibi basit bir madde iken hadsiz mûcizât-ı san’atın muhtelif zîhayatlarda o su ile tezâhürü gösteriyor ki: Bu iki arş misillü, nur ve hava dahi, besâtetleriyle beraber, Nakkàş-ı Ezelînin ve Alîm-i Zülcelâlin kalem-i ilim ve emir ve irâdesine, evvelki iki arş gibi, acâib-i mûcizâtının mazharlarıdırlar.

Nur unsurunu şimdilik bırakıp, meselemiz münâsebetiyle, küre-i arza göre emir ve irâde arşı olan unsur-u havanın içinde emir ve irâdenin acâibini ve garâibini örten perdenin bir derece keşfine çalışacağız. Şöyle ki:

Biz nasıl ki ağzımızdaki hava ile hurûfat ve kelimâtı ekiyoruz, birden sünbülleniyorlar. Yani, havada, âdetâ zamansız bir anda, bir kelime bir habbe olup hâric-i havada sünbüllenir; küçük büyük hadsiz aynı kelimeyi câmi bir havayı sünbül veriyor. Unsur-u havâiyeye bakıyoruz ki: O derece emr-i 1 كُنْ فَيَكُونُ’a mutî ve musahhar ve emirberdir ki, güya herbir zerresi bir nefer gibi, muntazam bir ordunun her dakika emrini bekler; zamansız, en uzak zerreden, emr-i كُنْ’den cilveger olan bir irâdenin imtisâlini, itaatini gösterir.Meselâ, âhize ve nâkıle radyo makineleri vasıtasıyla, havanın hangi yerinde olursa olsun, bir nutk-u beşerî bütün küre-i arzın her tarafından—radyo âhizeleri bulunmak şartıyla—zamansız, aynı nutuk, aynı anda, herbir yerde işitilmesi, emr‑i
كُنْ فَيَكُونُ’un cilvesine ne derece kemâl-i imtisâl ile herbir zerre-i havâiyede itaat ettiğini gösterdiği gibi; havada sebatsız vücudları bulunan hurûfâtın,


[NOT]Dipnot-1 “(Allah birşeyin olmasını murad ettiği zaman, O sadece) ‘Ol’ der, o da oluverir.” Bakara Sûresi, 2:117; Yâsin Sûresi, 36:82.[/NOT]

Alîm-i Zülcelâl: sonsuz ilmiyle herşeyi bilen ve sınırsız haşmet ve yücelik sahibi olan Allah	Nakkâş-ı Ezelî: herşeyi zatına has olarak nakış nakış işleyen, evveli olmayan Allah
acaib: şaşırtıcı ve garip şeyler	acâib-i mûcizât: mucizeyle yaratılan mahluklardaki şaşırtıcı özellikler
arş: Cenâb-ı Hakkın isim ve sıfatlarının tecelli ettiği makam, taht	basit: tek unsurdan oluşan
besâtet: basitlik, tek unsurdan oluşma	cilve: görünme, yansıma
cilveger: yansıyan, kendini gösteren	câmi: kapsamlı, içine alan
emirber: emre hazır	envâ: türler, çeşitler
garâib: hayranlık uyandırıcı ve şaşırtıcı şeyler	habbe: dane, tohum
hadsiz: sınırsız, sayısız	hayvânât: hayvanlar
hurufat: harfler	hususan: özellikle
hâric-i hava: dıştaki hava	imtisâl: emre uyma, bağlanma
irâde: dileme, tercih etme ve seçme gücü	itaat: bağlanma, boyun eğme
kalem-i ilim: ilim kalemi	kelimât: kelimeler
kemâl-i imtisâl: eksiksiz bir şekilde bağlanma, boyun eğme	kesret: çokluk
keşif: gizli bir şeyi açığa çıkarma	küre-i arz: yerküre, dünya
mazhar: yansıma ve görünme yeri	misilli: benzeri, aynısı
mucizât-ı san’at: sanat mucizeleri	muhtelif: çeşitli
muntazam: düzenli	musahhar: boyun eğmiş
münasebetiyle: vesilesiyle, sebebiyle	nefer: asker, er
nihâyetsiz: sınırsız	nukùş: nakışlar
nutfe: memelilerin yaratıldığı su	nutk-u beşerî: insan konuşması
nutuk: konuşma	nâkile: iletici
sebatsız: kalıcı olmayan, geçici	tezâhür: belirme, görünme
unsur-u havâiye: hava unsuru	vasıtasıyla: aracılığıyla
vücud: varlık	zerre-i havâiye: hava zerresi, atomu
zîhayat: canlı	âhize: alıcı

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 454

kudsiyet keyfiyetiyle, bu sırr-ı imtisâle göre, çok tesirât-ı hâriciyeye ve hâsiyât-ı maddiyeye mazhar olabilirler. Adeta, mâneviyatı maddiyata inkılâb ve gaybı şehâdete tahavvül ettirir bir hâsiyet onlarda görünüyor.

İşte bunun gibi, hadsiz emârelerle gösteriyor ki, mevcudât-ı havâiye olan hurûfun, hususan hurûf-u kudsiyenin ve Kur’âniyenin, hususan evâil-i sûredeki şifre-i İlâhiyenin hurûfâtı, muntazam ve nihâyetsiz hassas ve zamansız emirleri dinler ve yapar gibi göründüğünden, elbette zerrât-ı havâiyede kudsiyet noktasında emr-i 1 كُنْ فَيَكُونُ’un cilvesine ve İrâde-i Ezeliyenin tecellîsine mazhar hurûfâtın maddî hassalarını ve hârika ve mervî faziletlerini teslim ettirir.

İşte bu sırra binâendir ki, Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyânda bazan kudret eserini, sıfat-ı irâde ve sıfat-ı kelâmdan gelir gibi tâbirâtı, gayet derecede sür’at-i îcad ve gayet derecede inkıyâd-ı eşya ve musahhariyet-i mevcudattan başka, ayn-ı emir, kudret gibi hükmediyor demektir. Yani, emr-i tekvinden gelen hurûfât, maddî kuvvet hükmünde vücud-u eşyada hükmeder. Ve emr-i tekvînî, âdetâ, ayn-ı kudret, ayn-ı irâde olarak tezâhür eder.

Evet, emir ve irâdenin bu gayet hafî ve vücud-u maddîleri gayet gizli ve havayı âdetâ nim-mânevî, nim-maddî nev’indeki mevcudâtta, emr-i tekvînî, ayn-ı kudret gibi âsârı görünüyor; belki ayn-ı kudret olur. Âdetâ mâneviyat ile maddiyâtın mâbeyninde berzahî olan mevcudâta nazar-ı dikkati celb etmek için, Kur’ân-ı


[NOT]Dipnot-1 “(Allah birşeyin olmasını murad ettiği zaman, O sadece) ‘Ol’ der, o da oluverir.” Bakara Sûresi, 2:117; Yâsin Sûresi, 36:82.
[/NOT]

Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyân: açıklamalarıyla akılları benzerini yapmaktan âciz bırakan Kur’ân-ı Kerim	ayn-ı emir: emrin kendisi
ayn-ı irâde: iradenin kendisi	ayn-ı kudret: kudretin kendisi
berzahî: iki şey arasındaki geçiş yeri	binâen: dayanarak
cilve: görünme, yansıma	emr-i tekvin: yaratma emri
emâre: belirti, işaret	evâil-i sûre: sûre başları
fazilet: üstün özellik	gayb: bilinmeyen ve görünmeyen
gayet: çok	hadsiz: sayısız
hafî: gizli	hassa: özellik
hurufât: harfler	hurûf: harfler
hurûf-u kudsiye ve Kur’âniye: kutsal olan ve Kur’ân’da geçen harfler	hususan: özellikle
hâsiyet: özellik	hâsiyât-ı maddiye: maddî özellikler
inkılâb ettirmek: değiştirmek, dönüştürmek	inkıyâd-ı eşya: varlıkların boyun eğmesi, itaat etmesi
irâde: dileme, tercih etme ve seçme gücü	keyfiyet: özellik, nitelik
kudret: güç, iktidar	kudsiyet: kusur ve noksandan uzak oluş, kutsallık
maddiyât: maddi şeyler	mazhar: ayna, görünme yeri
mervî: nakledilen, rivayet edilen	mevcudât: varlıklar
mevcudât-ı havâiye: havadan oluşan varlıklar	muntazam: düzenli
musahhariyet-i mevcudat: varlıkların boyun eğmesi	mâbeyn: ara
mâneviyat: mânevî varlıklar	nazar-ı dikkati celb etmek: dikkat çekmek
nev’: tür	nihâyetsiz: sonsuz, sayısız
nim-maddî: yarı maddî	nim-mânevî: yarı mânevî
sür’at-i icad: çok hızlı bir şekilde var etme	sıfat-ı irâde: irade sıfatı
sıfat-ı kelâm: konuşma sıfatı	sırr-ı imtisal: emre uyma sırrı
tahavvül ettirmek: değiştirmek, dönüştürmek	tecellî: görünüm, yansıma
tesirât-ı hâriciye: dış etkiler	teslim ettirmek: kabul ettirmek
tezâhür etmek: ortaya çıkmak, görünmek	tâbirât: tabirler, ifadeler
vücud-u eşya: eşyanın varlığı, varlıkların kendisi	vücud-u maddî: maddî varlık
zerrât-ı havâiye: hava zerreleri, atomları	âsâr: eserler
İrâde-i Ezeliye: varlığının başlangıcı olmayıp zamanla sınırlı olmayan Allah’ın irâdesi	şehâdet: müşahede edilen, görünen
şifre-i İlâhiye: İlâhî şifre

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 455

Mu’cizü’l-Beyânın 1 اِنَّمَآ اَمْرُهُ اِذَآ اَرَادَ شَيْئًا اَنْ يَقُولَ لَهُ كُنْ فَيَكوُنُ ferman ediyor.

İşte, evâil-i sûredeki الۤمۤ طٰسۤ حٰمۤ gibi hurûf-u kudsiye-i şifre-i İlâhiye hava zerrâtı içinde, zamansız münâsebât-ı dakika-i hafiye tellerini ihtizâza getirecek birer düğüm ve birer düğme harfi olduklarını ve ferşten Arşa mânevî telsiz telefon muhâberât-ı kudsiyeyi îfâ etmeleri, o şifre-i kudsiye-i İlâhiyenin şe’nindendir ve vazifesidir ve gayet mâkuldür.

Evet, havanın herbir zerresi ve bütün zerrâtı, telsiz, telefon, telgraflar gibi aktâr‑ı âlemde münteşir o zerreler emirleri imtisâl ettiklerini ve elektrik ve seyyâlât-ı lâtifeye âhize ve nâkılelik vazifesi gibi sâir vezâif-i havâiyeden başka bir vazifesini bir hads-i kat’î ile, belki müşâhede ile ben kendim badem çiçeklerinde gördüm. Ağaçların rû-yi zeminde muntazam bir ordu hükmünde, havâ-yı nesîmînin dokunmasıyla, bir anda aynı emri o âhizeler hükmündeki zerrelerden aldığı vaziyet-i meşhûdesi bana iki kere iki dört eder derecesinde kat’î bir kanaat vermiş.

Demek havanın rû-yi zeminde çevik ve çalak bir hizmetkâr olması ve rû-yi zemindeki Rahmân-ı Rahîmin misafirlerine hizmet ettiği gibi; o Rahmân’ın emirlerini tebliğ etmek için bütün zerrâtı telsiz telefonun âhizeleri gibi emirber nefer hükmünde evâmir-i kudsiyeyi nebâtâta ve hayvânâta tebliğ eder. Nefeslere yelpaze, nüfusa nefes, yani, âb-ı hayat olan kanı tasfiye ve nâr-ı hayatî olan hararet-i garîzeyi iş’âl vazifesini yaptıktan sonra, çıkıp, ağızda hurûfâtın teşekkülüne medâr olduğu gibi; pek çok muntazam vazifeleri emr-i 2 كُنْ فَيَكُونُ ile icrâ eder.


[NOT]Dipnot-1 “Birşeyin olmasını murad ettiği zaman, Onun işi sadece ‘Ol’ demektir; o da oluverir.” Yâsin Sûresi, 36:82.Dipnot-2 “(Allah birşeyin olmasını murad ettiği zaman, O sadece) ‘Ol’ der, o da oluverir.” Bakara Sûresi, 2:117; Yâsin Sûresi, 36:82.[/NOT]

Kur’ân-ı Mu’cizü’l-Beyân: açıklamalarıyla akılları benzerini yapmaktan âciz bırakan Kur’ân-ı Kerim	Rahmân: çok merhamet sahibi olan ve şefkatle bütün yaratıkların rızkını veren Allah
Rahmân-ı Rahîm: dünya ve ahirette yarattığı varlıklara sonsuz rahmet, şefkat ve merhametiyle davranan Allah	aktâr-ı âlem: âlemin dört bir yanı
arş: gök	emirber: emre hazır
evâil-i sûre: sûre başları	evâmir-i kudsiye: kutsal emirler
ferman etmek: buyurmak	ferş: yer
hads-i kat’î: hızlı bir şekilde kalbe doğan ve doğruluğu kesin olan bilgi	hararet-i garîze: normal vücut ateşi, ısısı
havâ-yı nesîmî: tatlı ve hoş bir şekilde esen rüzgar	hayvânât: hayvanlar
hizmetkâr: hizmetçi	hurufât: harfler
hurûf-u kudsiye-i şifre-i İlâhiye: birer İlâhî şifre olan kutsal harfler	icrâ etme: yerine getirme
ihtizâz: titreşim, sarsıntı	imtisâl etmek: emre uymak, bağlanmak
iş’âl: tutuşturma	kanaat vermek: inandırmak
kat’î: kesin	medâr olmak: sebep olmak
muhâberât-ı kudsiye: kutsal haberleşmeler	muntazam: düzenli
mâkul: akla uygun	münteşir: yayılmış
münâsebât-ı dakika-i hafiye: gizli ve ince münasebetler, bağlantılar	müşâhede: gözlemleme
nebâtât: bitkiler	nefer: asker, er
nâkile: iletici	nâr-ı hayatî: hayat ateşi
nüfus: nefisler, varlıklar	rû-yi zemin: yeryüzü
seyyâlât-ı lâtife: çok şeffaf ve akıcı olan şeyler	tasfiye: arıtma, saflaştırma
tebliğ etmek: bildirmek	teşekkül: ortaya çıkma, şekillenme
vaziyet-i meşhûde: gözlemlenen durum	vezâif-i havâiye: havanın görevleri
zerrât: atomlar	âb-ı hayat: hayat suyu, kan
âhize: alıcı	çevik ve çalak: hızlı hareket eden
îfâ etmek: yerine getirmek	şe’n: belirleyici özellik
şifre-i kudsiye-i İlâhiye: kutsal İlâhî şifreler

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 456

İşte, havanın bu hasiyetine binâendir ki, mevcudât-ı havâiye olan hurûfât, kudsiyet kesb ettikçe, yani, âhizelik vaziyetini aldıkça, yani, Kur’ân hurûfâtı olduğundan âhizelik vaziyetini aldığı ve düğmeler hükmüne geçtiği ve sûrelerin başlarındaki hurûfat daha ziyade o münâsebât-ı hafiyenin uçlarının merkezî ukdeleri, düğümleri ve hassas düğmeleri hükmünde olduğundan, vücud-u havâîleri bu hâsiyete mâlik olduğu gibi, vücud-u zihnîleri dahi, hattâ vücud-u nakşiyeleri de bu hâsiyetten hassaları ve hisseleri var. Demek o harflerin okumasıyla ve yazmasıyla, maddî ilâç gibi şifâ ve başka maksatlar hâsıl olabilir.

Said Nursî



​

​

Said Nursî: (bk. bilgiler – Bediüzzaman Said Nursî)	binâen: dayanarak
hassa: temel özellik	hassas: duyarlı
hurûfât: harfler	hâsiyet: özellik
hâsıl olmak: meydana gelmek	kesb etmek: kazanmak
kudsiyet: kusur ve noksandan uzak oluş, kutsallık	maksat: amaç, gaye
mevcudât-ı havâiye: havadan meydana gelen varlıklar	mâlik: sahip
münâsebât-ı hafiye: gizli bağlantılar	ukde: düğüm
vaziyet: durum, hâl	vücud-u havâî: ses dalgası gibi havada bulunan varlık
vücud-u nakşiye: yazı gibi nakış şeklindeki varlık	vücud-u zihnî: mânâ gibi zihinde bulunan varlık
ziyade: çok, fazla	âhizelik: alıcılık

<TBODY>
</TBODY>

 

[Ukbaa]

Cevap: Yirmi Sekizinci Lem'a - Sayfa 457

Yirmi Birinci Nükte

Mânidar bir tevafuk-u lâtife

​

Risale-i Nur şakirtlerini ittiham ettikleri ve cezalarını istedikleri yüz altmış üçüncü (163) maddesine, Risale-i Nur Müellifinin medresesine yüz elli (150) bin lira verilmesine dair lâyihanın, iki yüz (200) meb’ustan yüz altmış üç (163) meb’usun adedine tevafuk edip, mânen o tevafuk diyor ki: Hükûmet-i Cumhuriyetin yüz altmış üç (163) meb’usun takdirkârâne imzaları, yüz altmış üçüncü (163) madde-i kanuniyenin hükmünü, onun hakkında iptal ediyor.

Hem yine mânidar tevafukat-ı lâtifedendir ki, Risale-i Nur’un yüz yirmi sekiz (128) parçası, yüz on beş (115) parça kitap ediyor. Risale-i Nur’un şakirtlerinin ve müellifinin mebde-i tevkifi olan yirmi yedi (27) Nisan bin dokuz yüz otuz beş (1935) tarihi ile, mahkemenin karar ve hüküm tarihi olan on dokuz (19) Ağustos bin dokuz yüz otuz beş (1935) tarihi olmasına nazaran, yüz on beş (115) gün olup, Risale-i Nur kitapları adedine tevafuk etmekle beraber, istintak edilen, yüz on beş (115) suçlu gösterilen eşhasın da adedine tam tamına tevafuk ettiği gibi, gösteriyor ki, Risale-i Nur Müellifinin ve şakirtlerinin başına gelen musibet, bir dest-i inâyetle tanzim ediliyor. HAŞİYE-1

​

[NOT]Haşiye-1 Câ-yı dikkattir ki, Risale-i Nur şakirtlerinin tevkiflerinin bir kısmı 25 Nisan 1935 tarihinde başlamış olup, kararnamede suçlu gösterilen 117 kimse ise de, ikisinin ismi mükerrer olmasına nazaran, bu suretle şakirtlerin adedi 117 adedine o kısmın tevkifinden hüküm tarihine kadar 117 gün olmakla tevafuk edip, evvelki tevafukata bir letâfet daha katmıştır.
[/NOT]

Hükûmet-i Cumhuriye: Cumhuriyet Hükümeti	Risale-i Nur Müellifi: Risale-i Nur Külliyatının yazarı; Bediüzzaman Said Nursi
câ-yı dikkat: dikkat çekici, ilginç	dest-i inâyet: yardım eli
eşhas: şahıslar, kişiler	haşiye: dipnot
hüküm: yargı, karar	istintak etmek: sorgulamak
ittiham etmek: suçlamak	kararname: verilen kararı bildiren yazı
letâfet: hoşluk, güzellik	lâyiha: kanun tasarısı
madde-i kanuniye: kanun maddesi	mebde-i tevkif: ilk tutuklama
meb’us: milletvekili	medrese: (bk. bilgiler – Medresetü’z-Zehrâ)
musibet: belâ, büyük sıkıntı	mânen: mânevî olarak
mânidar: mânâlı, anlamlı	müellif: yazar
mükerrer: tekrarlanan	nazaran: –göre
nükte: ince ve derin anlamlı söz	suret: şekil, biçim
takdirkârâne: övgüyle	tanzim etmek: düzenlemek
tevafuk: uygunluk	tevafuk etmek: denk düşmek, uygun gelmek
tevafuk-u lâtife: güzel münasebet, denklik ve uygunluk	tevafukat-ı lâtife: güzel münasebet, denklik ve uygunluklar
tevkif: tutuklanma	şakirt: öğrenci, talebe

<TBODY>
</TBODY>

​